Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Nezahat SİVASLI
Danışman: Nureddin Dinler
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Uçak termal yönetimi, uçaktaki ısıl dengeyi sürdürmek, aviyonik sistemlerin ve diğer kritik bileşenlerin istikrarlı bir şekilde çalışmasını sağlamak, yakıt verimliliğini artırmak ve güvenliği sağlamak için önemlidir. Bu çalışmanın amacı, farklı havalandırma hava sıcaklığı, havalandırma hava debisi, sistem yerleşimi, hava çıkış konumu ve ısıl yük koşullarının aviyonik sistemler üzerindeki sıcaklık etkisinin incelemesidir. Bu faktörlerin dikkatle değerlendirilmesi, uçak içindeki aviyonik sistemlerin verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak için kritik öneme sahiptir. Aviyonik sıcaklığına etki eden faktörleri daha iyi anlayabilmek amacıyla, kokpitten çıkan hava sıcaklığı 297 K, 300 K ve 303 K arasında, hava akış debisinin 0,10 kg/s, 0,15 kg/s, 0,20 kg/s ve 0,25 kg/s aralığında, 1 farklı sistem yerleşimi, 1 farklı çıkış tasarımı, ekipmanların ısıl yükleri kendi değerleri ve 10 W fazlası ve altında olmak üzere bazı koşullarda incelenmiştir. Bu değişkenleri incelemek amacı ile 3 farklı konfigürasyon oluşturulmuştur. Analizlerde, +10 W ısıl yükün ortalama aviyonik sıcaklıklarını ortalama 3,1 k arttırdığı gözlemlenirken, -10 W ısıl yükün ortalama 3,0 K düşüşe neden olduğu belirlenmiştir. Havalandırma hava debisindeki artış, ortalama aviyonik sıcaklıklarını ortalama 13,8 K düşürürken, havalandırma havasının sıcaklık artışında ise ortalama 4,7 K artışa neden olduğu saptanmıştır. Isıl yük, havalandırma hava debisi ve havalandırma hava sıcaklığı değişiklikleri ile aviyonik sıcaklıkları arasındaki sıcaklık artışı veya düşüşünün istikrarlı olduğu belirlenmiştir. Tek çıkış yerine aynı alanlı farklı lokasyonlarda 2 çıkış incelemesi yapıldığında, ortalama aviyonik sıcaklıklarının ortalama 2 K değiştiği görülmüştür. Sistem yerleşimini değiştirmek ise ortalama 7,2 K değişikliğe neden olmuştur. Aynı zamanda, sistem yerleşiminde yapılan değişiklikler, bazı ekipmanların sıcaklığını değiştirmezken, bazı ekipmanlarda 20 K sıcaklık artışı veya düşüşü sağlayabilmektedir. Bu sonuçlar, farklı geometrilerin ve çevresel faktörlerin aviyonik ekipmanlar üzerindeki etkilerini açıkça göstermektedir. Isıl yük, havalandırma hava debisi, sıcaklık değişimi ve sistem yerleşimi gibi faktörlerin her biri aviyonik sıcaklıklarını farklı şekilde etkilemektedir, bu da sistem optimizasyonu ve aviyonik ekipman yerleşimi için değerli görüşler sağlamaktadır.
Anahtar Kelimeler : Aviyonik, ısı transferi, HAD, havalandırma