Türkiye'de karayolları üzerinde mevcut dönel kavşakların geometrik tasarımları dikkate alınarak trafik güvenliği yönünden incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Öğrenci: VEYSİ GÜNCÜ

Danışman: MUSTAFA KÜRŞAT ÇUBUK

Özet:

Türkiye'de karayolları üzerinde, sinyalize veya dur kontrollü olarak işletilen, eş düzey dönel kavşak uygulamaları yapılmaktadır. Bu uygulamaların çok büyük bir kısmı ülkemize özgü tasarım özelliklerine sahip olan mini dönel kavşaklardır. Ülke çapında, örnek olabilecek farklı özellikleri sebebiyle seçilen kavşaklar üzerinden, geometrik tasarımları dikkate alınarak yapılan incelemede mini dönel kavşakların tasarımında belli bir standardın olmadığı, çevre koşullarına göre değişiklikler gösterdiği ve yaklaşımlarında sürücülerin hızlarını azaltıcı geometrik tasarımların bulunmadığı görülmüştür. Bu durum kavşak bölgesinde, sürücünün kendisini ana yoldaymış gibi hissetmesine, hızını azaltmamasına ve görüş problemleri olan yerlerde şiddetli kazaların yaşanmasına neden olmaktadır. Gelişmiş ülkeler mini dönel kavşaklardaki güvenlik zafiyetlerinin benzerlerini yıllar önce yaşamış ve modern dönel kavşak tasarımını geliştirmişlerdir. 1960'lı yıllardan itibaren kullanımı hızla yayılan modern dönel kavşaklar, tasarımları ve çalışma prensipleri gereği kavşak yaklaşımlarında sürücülerin hızlarını mecburi azaltmalarını ve kavşak bölgesine dönüş platformundaki araçlara yol vererek katılmalarını sağlamaktadırlar. Bu durum, kavşak bölgesinde düşük hızların görülmesine ve çatışma noktalarının azalmasına sebep olmakta, olabilecek muhtemel kazaları önleyerek veya şiddetini azaltarak can ve mal kayıplarının önüne geçmektedir. Ülkemizde uygulanan modern dönel kavşaklar incelendiğinde, başarılı uygulamalar kadar tasarım, işletim ve uygulamada hatalar içeren uygulamaların da olduğu görülmektedir. Tez çalışması kapsamında ülkemizde sıklıkla uygulanan ve uygulamasına devam edilen mini dönel kavşaklar ile uygulamasına son yıllarda hız verilen modern dönel kavşaklar geometrik tasarımları dikkate alınarak trafik güvenliği yönünden incelenmektedir