Ebeveyn Çocuk İletişimi Eğitim Programıznın Anne Baba Çocuk İlişkisine ve İletişimine Etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Feyza Uçar Çabuk

Danışman: FATMA TEZEL ŞAHİN

Özet:

Bu araştırmanın amacı, 5-6 yaş grubunda çocuğu olan anne ve babalara uygulanan Ebeveyn Çocuk İletişimi Eğitim Programıznın anne baba çocuk ilişkisine ve iletişimine etkisini incelemektir. Araştırmada hem nitel hem de nicel verilerin toplanarak analiz edildiği karma desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu; Isparta İli Keçiborlu İlçesiznde bulunan Milli Eğitim Bakanlığızna bağlı bağımsız anaokuluna devam eden 30zu deney, 30zu kontrol olmak üzere, 5-6 yaş grubu çocukların anne ve babaları oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Genel Bilgi Formu, Çocuk Ebeveyn İlişki Ölçeği ve Anne Baba Çocuk İletişimini Değerlendirme Aracı nitel veriler için Ebeveyn Görüşme Formu ve Program Değerlendirme Formu kullanılmıştır. Deney grubunda yer alan anne ve babalara 12 oturumluk Ebeveyn Çocuk İletişimi Eğitim Programı uygulanmış, kontrol grubundaki anne ve babalara ise herhangi bir eğitim uygulanmamıştır. Araştırmanın deneysel boyutuna ilişkin verilerin analizinde parametrik olmayan istatistikler kullanılmıştır. Kontrol grubu ön test-son test puanları arasındaki farklılık incelenirken Wilcoxon testi, deney ve kontrol grubu anne ve baba grupları arasındaki farklılıklar incelenirken Mann Whitney U testi ve deney grubu ön test-son test-izleme testi puanları arasındaki farklılık incelenirken Friedmanzs Two-Way Anova kullanılmış, anlamlı farklılıkların çıkması durumunda çoklu karşılaştırma testlerinden yararlanılarak birbiriyle farklılık gösteren değişkenler tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel verilerinin analizinde içerik analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda Ebeveyn Çocuk İletişimi Eğitim Programıznın anne ve babaların çocukları ile ilişkilerini ve iletişimlerini olumlu etkilediği belirlenmiştir. Uygulamadan 6 hafta sonra yapılan izleme testlerinde programın etkisinin sürdüğü görülmüştür. Anne ve babalar, Ebeveyn Çocuk İletişimi Eğitim Programızndan sonra çocukları ile konuşurken çocuğun anlayabileceği net kısa cümleler kurduklarını, ben dili kullandıklarını ve empati kurduklarını, çocuklarını dinlerken göz teması kurarak, başını sallayarak, sırtına dokunarak onayladıklarını ve katılımlı dinleme yaptıklarını ifade etmişlerdir. Ayrıca ebeveynler, programın çocuklarıyla olan ilişkilerini ve iletişimlerini olumlu etkilediğini, çocukları ile etkili zaman geçirdiklerini, oyun oynadıklarını ve çocuklarına kitap okuduklarını belirtmişlerdir. Programın anne ve babaların çocukları ile ilişkilerini ve iletişimlerini desteklediği sonucuna ulaşılmıştır