Paın Self-Effıcacy Questıonnaıre'İn Türkçe Versiyon, Geçerlik ve Güvenirliği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Kübra Kaynarcı

Danışman: SEYİT ÇITAKER

Özet:

Günümüzde kronik ağrı, bireylerin psikososyal durum ve işlevselliklerinin ciddi ölçülerde bozulması açısından evrensel bir problemdir. Öz-yeterlik, bir kişinin belli bir bağlamda istenen sonuçları doğurabilecek gerekli davranışları başarılı bir biçimde yapabileceğine olan inancı olarak tanımlamaktadır. Öz-yeterlik inancı, kronik ağrılı hastalarda ağrıyla başa çıkma stratejileri, fiziksel ve psikolojik fonksiyon ve rehabilitasyon sonuçlarını etkilemektedir. Bu çalışmanın amacı Ağrı Öz-Yeterlik Anketi nin Türkçe versiyon, geçerlik ve güvenirliğinin belirlenmesidir. Çalışmaya 204 heterojen kronik ağrılı hasta alınmıştır. Güvenirliğin belirlenmesi için test-tekrar test ve iç tutarlılık analizi yapılmıştır. Test-tekrar test çalışmasına katılan 63 hasta, anketi 7 gün sonra tekrar doldurmuştur. Test-tekrar test sonuçları Intraclass Correlation Coefficient yöntemi ile değerlendirilmiştir. Intraclass Correlation Coefficient katsayı değeri 0,862 ile 0,956 arasında değişmekte olup bu sonuçlar yüksek korelasyonu göstermektedir.İç tutarlılık analizi için hesaplanan Cronbach Alfa değeri 0,952 bulunmuş olup, anketin yüksek iç tutarlılığa sahip olduğunu göstermektedir. Anketin geçerliği yapı ve birleşim geçerlikleri açısından değerlendirilmiştir. Yapı geçerliği için yapılan faktör analizi anketin tek faktörlü olduğunu belirtmiştir. Birleşim geçerliği için Ağrı Öz-Yeterlik Anketi nden alınan toplam puanlar Sayısal Ağrı Skalası, Kısa Form McGill Ağrı Anketi, Modifiye Roland Morris Disabilite Anketi, Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği, Kısa Form-12 Sağlık Ölçeği ve Ağrı İnançları Ölçeği nden alınan toplam puanlar ile Pearson korelasyon analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Ağrı Öz-Yeterlik Anketi nin Kısa Form-12 Sağlık Ölçeği fiziksel komponentlerin puanı, Ağrı Ġnançları Ölçeği organik madde ve toplam puanı ile pozitif yönde, Sayısal Ağrı Skalası, Modifiye Roland Morris Disabilite Ölçeği, Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği depresyon ve toplam puanı ile negatif yönde anlamlı korelasyona sahip olduğu bulunmuştur (p<0.05). Ağrı Öz-Yeterlik Anketi nin Kısa Form McGill Ağrı Anketi, Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği anksiyete puanı, Kısa Form-12 Sağlık Ölçeği mental komponentlerin puanı ve Ağrı İnançları Ölçeği psikolojik madde puanı arasında anlamlı korelasyon bulunmamıştır (p<0.05). Sonuç olarak Ağrı Öz-Yeterlik Anketi nin Türkçe versiyonu geçerli ve güvenilirdir. Sonuçlar Ağrı Öz-Yeterlik Anketi nin Türkçe versiyonunun klinik ve araştırma ortamlarında kullanımını destekleyen, yeterli psikometrik özelliklere sahip olduğunu göstermektedir.