Yetersizlikten etkilenmiş ve normal gelişim gösteren çocukların cinsel istismardan korunmaları hakkında anne görüşlerinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BEKİR SERHAT ZEREY

Danışman: SALİH ÇAKMAK

Özet:

Bu araştırmanın amacı, yetersizlikten etkilenmiş ve normal gelişim gösteren çocuğa sahip olan annelerin cinsel istismardan korunma hakkında görüşlerini incelemektir. Katılımcılar iki gruptan oluşmaktadır. 33 katılımcının 23’ü yetersizlikten etkilenmiş çocuğa, 10’u ise normal gelişim gösteren çocuğa sahiptir. Nitel bir çalışma olarak desenlenen bu çalışmada yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen veriler çocukların cinsel istismardan korunma becerileri ve annelerin çocuklarına yönelik cinsel istismara ilişkin algı ve tutumları olmak üzere iki tema altında sunulmuştur. Birinci temada annelerin çoğunluğu, çocuğunun özel bölgelerini doğru bir terminoloji ile bildiğini, dokunsal temas içeren cinsel istismara karşı çocuğunun kendisini koruyabileceğini ve olası bir cinsel istismar girişimini güvendiği bir kişiye bildireceğini ifade etmiştir. İkinci temada ise annelerin birçoğu çocuklarını cinsel istismardan korumak için tedbir aldığını, istismarcı kişilerin çocuğun tanıdığı ya da tanımadığı kişiler olabileceğini, çocuklarına yönelik cinsel istismar riskinin yüksek olduğunu dile getirmiştir. Ek olarak annelerin yarıdan fazlası çocuğuna cinsel istismardan korunma eğitimi verme konusunda öz yeterliliklerinin yüksek olduğunu, neredeyse tamamı ise çocuklarının cinsel istismardan korunma eğitimine katılmasına olumlu yaklaştıklarını söylemiştir. Çalışmada anne görüşlerinin incelenmesinin yanısıra, iki grup arasındaki görüş farklılıkları da ele alınmıştır. Yetersizlikten etkilenmiş çocuğa sahip olan anneler normal vii gelişim gösteren çocuğa sahip annelerden farklı olarak çocuklarının özel bölgelerinin isimini karıştırdığı veya hiç bilmediğini, dokunsal temas içeren cinsel istismara karşı istismarcı kişinin tanıdık olmasına ve istismar yoğunluğuna göre korunma becerisi segileyeceğini söylemiştir. Bu durum yetersizlikten etkilenmiş çocuklara yönelik cinsel istismar riskini artırmaktadır. Ek olarak yetersizlikten etkilenmiş çocuğa sahip olan anneler, daha yüksek bir oranda çocuklarının uygun ve uygun olmayan dokunmaları ayırt edemeyeceğini ifade etmiştir. Söz konusu farklılıklar yetersizlikten etkilenmiş çocukları normal gelişim gösteren akranlarına göre cinsel istismara karşı daha korunmasız kılmaktadır.