Gazi Üniversitesi Tıp fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım Ünitesine yatan hastalarda uygulanan nütrisyon desteğinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: HÜSEYİN BALABAN

Danışman: ŞAHENDER GÜLBİN AYGENCEL BIKMAZ

Özet:

Malnütrisyon, yoğun bakım hastalarında hem yatışta hem de takip sırasında görülebilen sık bir (%40) klinik durumdur. Kritik bir hastada malnütrisyon artmış morbidite ve mortaliteye neden olmaktadır. Bu nedenle yoğun bakım ünitesine yatan ve üç günden daha uzun süre oral alamayacağı düşünülen hastalara, hemodinamik olarak stabilize olduktan sonra, en kısa sürede (ilk 24-48 saat içinde) nütrisyon desteğinin başlanması gereklidir. Biz bu çalışma ile iç hastalıkları YBÜ'de yapılan nütrisyonel destek tedavisinin hangi durumda olduğunu görmek, nütrisyonel destek tedavi yöntemlerini ve komplikasyonlarını belirlemek istedik. Çalışmaya iç hastalıkları YBÜ'de 01.01.2010 ve 30.06.2010 tarihleri arasında 72 saatten daha fazla yatan hastalar dahil edildi. Retrospektif olarak yapılan bu çalışmaya 159 hasta kabul edildi. Hastaların demografik ve beslenme ile ilgili verileri hastane bilgi sisteminden, YBÜ veri tabanında, hastaların dosyalarından ve hemşire gözlemlerinden elde edildi. Çalışmadan elde edilen verilerin değerlendirilmesi amacıyla SPSS 15.0 programı kullanıldı. Hastaların ortanca yaşı 66 yıl ve %51'i erkekti. APACHE II ortanca değeri 24 ve NRS 2002 ortanca değeri 5 idi. NRS 2002'ye göre hastalarımızın %99,4'ü (158 hasta) malnütreydi (NRS 2002>3). 158 hastada altta yatan en az bir hastalık vardı. Çalışmada hastaların %46'sı zaman zaman oral almıştı. Ancak yeterli olmadığı için %45 (71) hastaya EN, %88 (140) hastaya PN desteği verilmişti. %43 (68) hastada ise EN ve PN beraber uygulanmıştı. Hastalar nütrisyon desteğinin 3. gününde hedeflenen kalorinin ancak %50'si, hedeflenen proteinin ise ancak %36'sını alabilmişti. Hedef kaloriye ise ancak %31,4 hastada, hedef proteine ise ancak %33,3 hastada ulaşılmıştı. Yapılan çok değişkenli analizde iseAPACHE II ve NRS 2002 skorlarının yüksek olmasının, YBÜ'de İMV yapılmasının ve yatış sürecinde ulaşılan maksimum kalorinin düşük olmasının mortaliteyi artırdığı gösterildi. Üçüncü günde ulaşılan kalori miktarının ve son günde verilen protein miktarının düşük olması ise mortaliteyi azaltmaktaydı. Sonuçta, 2010 yılının ilk 6 aylık sürecinde iç hastalıkları YBÜ'de yatan hastalarda ciddi malnütrisyon olduğu, hastalara sıklıkla EN ve PN'nin birlikte verildiği, buna rağmen hastaların az bir kısmında hedef kalori ve protein değerlerine ulaşıldığı ve verilen kalori miktarının düşük olmasının hastalarda mortaliteyi artırdığı gösterildi.