Dispne şikayeti ile acil servise başvuran hastalarda akciğer ultrasonografisinin yeri


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: BURAK BEKGÖZ

Danışman: FİKRET BİLDİK

Özet:

Giriş: Dispne; yaygın görülen ve hastaların hayat kalitesini önemli ölçüde düşüren bir semptomdur.[2] Dispne ayırıcı tanısında başta kardiyovasküler ve solunum sistemi olmak üzere birçok sistem akla gelmelidir. [4] Dispneye neden olan kardiyak ve kalp dışı nedenleri birbirinden ayırt etmek ise büyük bir sorundur.[5] Akciğer ultrasonografisi (USG), son dönemlerde plevral ve perikardiyal effüzyon, ampiyem, pnömotoraks, pulmoner tromboembolizm (PTE) ve pnömoni gibi torasik patolojilerin tanısını hızlı koymada çok başarılı bir yatak başı tanı aracı haline gelmiştir.[10] Bu çalışmada, acil servise dispne şikayeti ile başvuran hastalarda akciğer USG'nin diğer tanı yöntemleri ile karşılaştırılıp, acil servislerde hızlı ve güvenilir bir tanı aracı olup olmadığının araştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışma; prospektif gözlemsel klinik bir çalışma olarak dizayn edilmiş, acil servisimizde 01.12.2012-28.02.2013 tarihleri arasında yapılmıştır. Birincil şikayeti dispne olan tüm hastalara, hastanın kliniğinden habersiz olan acil tıp hekimlerince akciğer USG ile BLUE protokol uygulanmıştır. Bulgular: Akciğer USG ile BLUE protokol uygulanan ve B profili saptanan hastaların (n=92) KKY tanısındaki duyarlılığı %87,6 ve özgüllüğü %97,6 saptanmıştır. BLUE protokol algoritmalarında PLAPS (n=23), AB profili (n=40), C profili (n=10) ve B' profili (n=5) saptanmasının pnömoni tanısındaki duyarlılığı 82,4 ve özgüllüğü 99,0'dır. A profili saptanan hastalarda (n=196) astım/KOAH tanısı koymadaki duyarlılığı %98,6 ve özgüllüğü %67,5 olarak bulunmuştur. A profili ile beraber alt ekstremite venlerinde tromboz saptanan hastalarda (n=6) PTE tanısı koymadaki duyarlılığı %46,2 ve özgüllüğü %100 saptanmıştır. Akciğer noktası bulgusunun (n=5) pnömotoraks tanısındaki duyarlılığı %71,4, özgüllüğü ise %100 olarak bulunmuştur. Çalışmada BLUE protokol algoritması içerisinde olmamasına rağmen plevral ve perikardiyal efüzyona bakılmış ve 82 hastada plevral yada perikardiyal efüzyon saptanmştır. Normalde astım/KOAH grubundaki 23 hastada plevral, perikardiyal ya da pleval+perikardiyal efüzyon saptanmış ve bu hastaların acil servis yönetimi değişmiştir. Sonuç: Acil servislerde sık karşılaşılan ve ciddi bir dispne nedeni olan plevral ve perikardiyal efüzyonun BLUE protokol algoritmalarına eklenmesi, acil tıp hekimlerine dispne nedenini belirlemede daha doğru bir şekilde yardımcı olabilir.