Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HATİCE ADIGÜZEL
Danışman: Bülent Elbasan
Özet:
Bu çalışmanın amacı, yüksek Serebral Palsi (SP) riski taşıyan bebeklere uygulanan Nörogelişimsel
Tedavi (NGT) temelli aile eğitimi ile doğal ortamda uygulanan rutin temelli aile işbirlikçi
yaklaşımlı (AİY) fizyoterapi ve rehabilitasyon programlarının etkinliği incelemekti. Çalışmaya
Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi’nden (YYBÜ) itibaren takip edilerek, düzeltilmiş 12. haftada
tedaviye başlatılan 63 yüksek riskli bebek dahil edildi. Bebeklere (n=63) Prechtl’in GMs
değerlendirmeleri, postterm düzeltilmiş 40±2 haftada Hammersmith Yenidoğan Nörolojik Muayene
(HYNM) ve 2, 3 ve 6. ayda Hammersmith İnfant Nörolojik Muayene (HİNM), 3. ve 6. ayda
Bayley-III Bebek ve Çocuk Gelişimi Değerlendirme Ölçeği yapıldı. Randomize kontrollü olarak 3
gruba ayrılan bebeklerden tedavi gruplarına; postterm 3.ay başlanarak, 8 hafta süresince farklı
fizyoterapi ve rehabilitasyon programları uygulandı. Bebeklerin sosyodemografik özellikleri ve
diğer risk faktörleri kaydedildi. Tüm grupların term yaş, 2, 3 ve 6. ay HINM skorları ve BAYLEYIII
skorları karşılaştırıldığında, gruplar arasında term yaş ve 2. ay HINM skorlarında fark
bulunmadı (p>0.05). Gruplar arasında 3 ve 6. ay HINM skorlarında anlamlı fark bulundu (p=0.012,
p=0.015). Tüm grupların 3. ve 6. ay BAYLEY-III skorları karşılaştırıldığında, gruplar arasında 6.
ay Bayley-III skorları açısından anlamlı fark bulundu (p<0.001). HINM 6. ay skoru açısından,
kontrol grubuna göre AİY grubunun (p=0.034) ve NGT grubunun lehine anlamlı fark (p=0.025)
bulundu. Bebeklerin 6.ay BAYLEY-III bilişsel, dil ve motor skorları ikili karşılaştırıldığında; AİY
grup (p<0,001, p<0,001, p<0,001), NGT (p<0,001), (p=0.004), (p=0.002) ve kontrol grubu ile
karşılaştırıldığında, AİY grup lehine anlamlı fark gözlendi. Sonuç olarak, yüksek riskli bebeklerde
erken fizyoterapi müdahalelerinin etkin olduğu ve ev temelli AİY programının, NGT temelli aile
eğitimine göre daha etkin olduğu ortaya kondu. Bu çalışma rutin temelli ev merkezli AİY
programının yaşamın erken dönemlerinde uygulanmasının faydalı olacağı kanısına varıldı.
Anahtar Sözcükler : Riskli Bebek, Aile İşbirliği, Fizyoterapi, Rehabilitasyon