Gençlik ve Spor Bakanlığı, Spor Genel Müdürlüğü merkez teşkilatı çalışanlarının iş-aile ve aile-iş çatışmalarının yaşam doyumuyla ilişkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: MUSTAFA ÖNDER ŞEKEROĞLU

Danışman: İBRAHİM FATİH YENEL

Özet:

Bu çalışmanın amacı; çalışanların yaşadığı iş-aile ve aile-iş çatışmasının yaşam doyumuna etkisinin incelenmesidir. Bununla birlikte iş-aile ve aile-iş çatışmalarının yaşam doyuma etkisinin demografik özelliklere göre farklılık gösterip göstermediğinin incelenmesi de amaç edinilmiştir. Yapılan araştırmanın örneklem grubunu, Gençlik ve Spor Bakanlığı ve bağlı kuruluş olan Spor Genel Müdürlüğü merkez teşkilatında çalışan %57'si (306 kişi) erkek, %43'ü (231 kişi) kadın toplam 537 çalışan oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak kullanılan ölçekler örneklem grubuna tesadüfi örnekleme(Random) yöntemi ile uygulanmıştır. Uygulanan ölçeklerin birinci bölümde çalışan bireylerin demografik özelliklerini belirlemek, ikinci ve üçüncü bölümde katılımcıların iş-aile, aile-iş çatışmasını yaşayıp yaşamadıklarını belirlemek, dördüncü ve son bölüm ise; katılımcıların yaşam doyum düzeylerini belirlemek amacıyla hazırlanmış sorulardan oluşmaktadır. Verilerin analizinde; tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Kruskal-Wallis yöntemi kullanılmış olup, bu yöntem sonucunda anlamlı bulunan farklılığın kaynağını belirlemek amacıyla LSD(Least Significant Difference) ve Mann-Whitney U çoklu karşılaştırma testi kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarabilmek için Pearson korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Bulgulara göre; iş-aile çatışması ile aile-iş çatışması arasında pozitif yönde ve yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki çıkmıştır (p=0,000). Yani iş-aile çatışması arttıkça aile-iş çatışması da artmaktadır. İş-aile çatışması ile yaşam doyum arasında negatif yönde ve yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p=0,000). İş-aile çatışmasındaki artış yaşam doyumda azalmaya neden olmaktadır. Yaşam doyumdaki artış ise iş-aile çatışmasında azalmaya neden olmaktadır. Aile-iş çatışması yaşam doyum arasında negatif yönde ve yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p=0,000). Aile-iş çatışmasındaki artış yaşam doyumda azalmaya neden olmaktadır. Yaşam doyumdaki artış ise aile-iş çatışmasında azalmaya neden olmaktadır. Sonuç olarak araştırmamıza katılan Gençlik ve Spor Bakanlığı, bağlı kuruluş Spor Genel Müdürlüğü çalışanlarının ortalama olarak; orta düzeyde iş-aile çatışması yaşadıkları, daha düşük düzeyde aile-iş çatışması yaşadıkları ve orta seviyede yaşam doyum düzeylerine sahip oldukları bulunmuştur.