ATKİNSON ÇEVRİMİNE GÖRE ÇALIŞAN BİR MOTORDA LPG KULLANIMININ PERFORMANSA VE EMİSYONLARA ETKİSİNİN İNCELENMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FATİH ÇAĞATAY GÖK

Danışman: CAN ÇINAR

Özet:

Bu çalışmada, Otto çevrimine göre çalışan, tek silindirli, dört zamanlı, buji ile ateşlemeli bir motordan dönüştürülmüş Atkinson çevrimli motorda, sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) kullanımının performansa ve egzoz emisyonlarına etkileri deneysel olarak incelenmiştir. Deneyler, motorun maksimum tork devri olan 2600 rpm hızda, gaz kelebeğinin tam açık pozisyonunda ve 6 farklı hava fazlalık katsayısında (λ=0,8-1,3 aralığında) gerçekleştirilmiştir. Hava fazlalık katsayısına bağlı olarak, tork, güç, özgül yakıt tüketimi, termik verim, hidrokarbon (HC), karbon monoksit (CO) ve azot oksit (NOx) emisyonlarının değişimi incelenmiştir. LPG kullanımı sonucu, benzine kıyasla %40’a varan emisyon değerlerinde iyileşme, %2 termik verimde artış ve özgül yakıt tüketim değerinde %8 iyileşme olduğu görülmüştür. Deney sonuçları incelendiğinde, en yüksek tork ve gücün λ=0,9 oranında 17,025 Nm ve 4,64 kW olarak elde edildiği görülmektedir. En düşük özgül yakıt tüketimi ve en yüksek termik verim λ=1,2 için sırasıyla 270,46 g/kWh ve %30,07 olarak elde edilmiştir. Karışım oranının fakirleşmesine bağlı olarak HC ve CO emisyonları iyileşmiştir.