Ham çeltik kavuzu katkılı hafif tuğlaların mühendislik özelliklerinin araştırılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Can DEMİREL

Danışman: Osman Şimşek

Özet:

İnşaat sektöründe en çok kullanılan duvar malzemesinin tuğla olduğu bilinmektedir. Çeltik kavuzu bilindiği gibi pirincin kapçığı olan tarımsal organik atıktır. Bu tarımsal atığın herhangi bir ekonomik değeri yoktur. Bu çalışmada, tuğla üretiminde tarımsal atık olan ham çeltik kavuzu (HÇK) kullanılarak tuğlanın ısı yalıtım özelliklerinin iyileştirilmesi ve doğal bir malzeme olan tuğlanın sektörde tercih edilebilirliğinin artırılması için sürdürülebilir tuğla üretimi amaçlanmıştır. Bu kapsamda tuğla kiline hacimsel olarak %2,5, %5, %7,5, %10, %12,5, %15 oranlarında ham çeltik kavuzu ikame edilerek gerçek boyutta fabrika ortamında 13,5’luk (190×135×190 mm) hafif tuğla örnekleri üretilmiştir. Pişirme işleminde tuğla içerisindeki çeltik kavuzu yanmış ve tuğla bünyesinde boşluklar oluşturmuştur. Tuğla örneklerine plastiklik suyu, kuruma küçülmesi, kızdırma kaybı, porozite, yoğunluk, su emme, basınç mukavemeti, donma-çözülme, hot-box ısıl geçirgenlik deneyleri ve tuğla örneklerinin boyutsal ölçümleri yapılmıştır. Yapılan deneyler sonucunda çeltik kavuzu katkı oranı arttıkça tuğla örneklerinin su emme oranı ve porozite değerleri artmıştır. Katkı oranı arttıkça net birim ağırlıklar azalmıştır. Net birim ağırlık değerleri %1,52 - %8,53 oranları arasında azalma göstermiştir. Yanan çeltik kavuzlarının oluşturduğu boşluklardan dolayı tuğla örneklerinin basınç dayanımlarında %9,86-30,99 oranları arasında azalma meydana gelmiş ve tuğla örneklerinin ısı iletkenlik katsayılarında %6,65 ile %36,70 oranları arasında düşüş meydana gelmiştir. Çeltik kavuzu katkılı tuğla örneklerinin ısı yalıtım özelliği literatüre bakıldığında bims blok elemanların yalıtım özelliğinin önüne geçmektedir.

Anahtar Kelimeler : Kil, tuğla, ham çeltik kavuzu, ısı iletkenlik katsayısı