Yansıtıcı ve yansıma önleyici optik ince film malzemelerin üretimi analiz ve test süreçleri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Öğrenci: ÜMRAN CEREN BAŞKÖSE

Danışman: SEMRAN SAĞLAM

Özet:

Bu tez çalışması kapsamında ince film optik kaplamalar üzerine araştırma ve geliştirme faaliyetleri gerçekleştirildi. Yansıtıcı ve yansıtıcı olmayan optik ince filmler fiziksel buhar biriktirme yöntemlerinden püskürtme ve eş odaklı püskürtme sistemleri kullanılarak üretildi. Yansıma önleyici kaplamalar için ince film malzeme olarak silikon nitrat (Si3N4), yansıtıcı kaplamalar için ise altın/krom (Au/Cr) kullanıldı. Farklı altlıklar üzerinde oluşturulan bu ince filmlerin doğasına ve işlevselliğine ışık tutabilmek için, X-ışını kırınım yöntemi ile yapısal analizler; foto lüminesans, kızılötesi ve mor ötesi-görünür bölge spektroskopileri ile optik analizler; atomik kuvvet mikroskobu ile morfolojik analizler yapıldı. Üretilen Au/Cr ince filmleri, alternatif kullanıma uygunluğunun değerlendirilebilmesi için termal dayanım testine tabii tutuldu. Farklı üretim süreçleri, üretim sonrası ısıl işlemler ve bu süreçlerin malzeme üzerindeki etkileri, analiz ve test sonuçları üzerinden detaylı olarak tartışıldı. Geliştirilen Si3N4 filminin fotovoltaik hücreler için yansıma önleyici katman olarak kullanılabileceği; Au/Cr filmlerinin ise uzay araçlarındaki sensörleri uzay çevresel şartlarından koruyucu optik kaplama ve ısıl kalkan olarak kullanımının uygun olduğu değerlendirildi.