ANADOLU’DA MİDE RAHATSIZLIKLARINA KARSI KULLANILAN HALK İLAÇLARINDAN PHLOMIS GRANDIFLORA H.S THOMPSON ÜZERİNDE ARASTIRMALAR


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Emrah TATAR

Danışman: İLHAN GÜRBÜZ

Özet:

Anadolu’da halk ilacı olarak kullanılan Phlomis grandiflora’nın su, metanol ve %80 etanol ekstrelerinin gastrik ülser üzerindeki etkisi daha önceki çalısmalarda tespit edilmistir. Bu çalısmada bitkiden %80’lik etanol ile ana ekstre hazırlanmıs, sıvı-sıvı ekstraksiyon teknikleri ile n-hekzan, kloroform, etil asetat ve n-bütanol ile fraksiyonlanarak kalan sulu faz ile birlikte 5 farklı fraksiyona ayrılmıstır. Hazırlanan fraksiyonlar uygun dozlarda etanolle olusturulan gastrik ülser yöntemi kullanılarak oral olarak sıçanlara uygulanmıstır. Deney sonucuna göre kloroform fraksiyonu, istatistiksel olarak en kuvvetli (%98.88, p<0.01) gastroprotektif etkiye sahiptir. Bununla birlikte n-bütanol fraksiyonu da yine istatistiksel olarak anlamlı bir koruma sağlamıstır (%83.10, p<0.05). Kalan su ve n-hekzan fraksiyonlarında ise, istatistiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte belirgin bir gastroprotektif etki görülmüstür. Đn vivo deney sonuçları, gastroprotektif etkinin farklı polaritedeki maddelerden kaynaklandığını ve etkinin farklı fraksiyonlara dağıldığını göstermektedir. Bulgular, pek çok bitkisel ilaçta olduğu gibi bir sinerjik etkinin olabileceğini düsündürmektedir. Ancak Phlomis grandiflora’nın kimyasal içeriği ve muhtemel sinerjik etkisi üzerindeki bilgilerimizin az olması nedeniyle daha ileri çalısmalara ihtiyaç vardır.