İLKÖGRETİM 4. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN RUTİN OLMAYAN PROBLEM ÇÖZÜMLERİNDE KARŞILAŞTIKLARI ZORLUKLARININ İNCELENMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayşe KILIÇ

Danışman: SELMA YEL

Özet:

Bu çalışmada, ilköğretim 4. Sınıf öğrencilerinin rutin olmayan problem çözümlerinde karşılaştıkları zorlukların ve hangi problem çözme stratejilerini başarıyla uyguladıklarının incelenmesi amaçlanmıştır. Özel durum çalışması niteliğinde olan araştırmanın çalışma grubunu, Kayseri ili, Fatoş Büyükkuşoğlu İlköğretim Okuluna devam eden beş 4. sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Araştırma grubuna, ilgili kaynaklar taranarak 7 tane rutin olmayan problem hazırlanmıştır. Çalışmada kullanılan problemler, çalışılan öğrencilerin sınıf düzeyleri de dikkate alınarak uzman görüşleri doğrultusunda seçilmiştir. Çalışılacak stratejiler; sistematik liste yapma, şekil çizme, tablo yapma, matematik cümlesi yazma, akıl yürütme, geriye doğru çalışma ve tahmin kontrol stratejileri olarak belirlenmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile öğrencilerin bu problemleri çözmeleri istenmiştir. Her bir öğrenci ile farklı zamanlarda olmak üzere ortalama 3 saat görüşülmüştür. Çalışma haftada iki gün, öğrencilerin normal ders saatlerinin dışında ve sınıfta yapılmıştır. Elde edilen veriler nitel olarak analiz edilmiştir. Görüşmelerde öğrencilerin problemlerin çözümüne ilişkin vermiş olduğu soru kâğıtları ile araştırmacının tutmuş iii olduğu notlar analiz edilmiştir. Görüşmelerdeki ses kayıtları yazı haline dönüştürülerek deşifresi yapılmıştır. Bu araştırmada elde edilen bulgular: a-) Öğrencilerin problemi anlama aşamasında, anlamlı okumanın olmaması, bilgi dağarcığı eksikliği.. vb. gibi faktörlerden dolayı zorluk çektikleri bundan dolayı diğer aşamaların da sağlıklı bir şeklide gerçekleşmediği, b-) Plan yapma aşamasının oluşturulmadan, direkt uygulama basamağına geçildiği, bazen de zihinlerinde oluşturdukları planları net olarak ortaya koyamadıkları, c-) Planı uygulama aşamasında yaşanan sıkıntılarının çoğunun işlem hataları ve bilgi eksiliğinden kaynaklandığı, d-) Sonucun kontrolü aşamasında mantıksal kontrolden ziyade matematiksel kontrolün yapıldığı, e-) Şekil Çizme, Sistematik Liste Yapma ve Akıl Yürütme Stratejilerinin diğer stratejilere nazaran daha başarıyla uygulandığı şeklindedir. Bu çalışmada elde edilen bulgular doğrultusunda sunulabilecek öneriler şunladır; problemleri tek tip strateji kullanarak çözdüklerinden, öğrencilere farklı stratejileri kullanmalarına yönelik düşünme yöntemleri öğretilmeli, öğretmenin öğrencinin düşüncelerini organize ederek ifade etmesine yardımcı olmalı, matematik dersinde kullanılan dilin ve örneklerin günlük yaşamdan alınmasına dikkat edilmeli, matematik sadece problem çözülen ve sonucu değerlendirilen bir ders olmaktan çok problem çözüm aşamalarının ve çözüm stratejilerinin de kullanıldığı ve bunların birlikte değerlendirildiği bir ders olmalıdır. Anahtar sözcükler: