Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ekim B. (Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 2016 - 2018
Yem katkı maddesi olarak kullanılan antibiyotiklerin hayvansal ürünlerde kalıntı bırakması ve bakteriyel direnç geliştirmesi
endişeleri nedeniyle hayvan beslemede antibiyotik kullanımı yasaklanmıştır. Antibiyotiklere alternatif yem katkılarının
geliştirilmesi için, odağı probiyotik özellikli mikroroganizmaların oluşturduğu pek çok çalışma yapılmaktadır. Ülkemizde ise yerli
üretim probiyotik özellikli mikrobiyal tabanlı bir yem katkı maddesi bulunmamaktadır. Bu proje kapsamında, ülkemiz coğrafi
koşullarına adapte olmuş yerli hayvanların sindirim sisteminden tarafımızca daha önce izole edilmiş olan probiyotik ve
antimikrobiyal özellikleri in vitro olarak kanıtlanan “Paenibacillus xylanexedens ysm1” bakteri suşunun, Türkiye’de üretimi
yapılmayıp her açıdan standardize edilmiş ithal muadil ürünlere alternatif, yerli üretim mikrobial tabanlı yem katkı maddesi
halinde ürüne dönüştürülmesi hedeflenmektedir.
Bu çalışma ile Paenibacillus xylanexedens ysm1 bakteri suşunun çıkım sonrası civcivlerde immün sistem, bağırsak mikroflorası
ve performans parametreleri üzerine etkileri ve Escherichia coli (E. coli) etkenine karşı antimikrobiyal etkisi ile hayvanda etkene
karşı oluşacak direnç araştırılarak Türkiye’de üretimi yapılabilecek mikrobiyal tabanlı yem katkı maddesi oluşturulması için
bilimsel yönden detaylı bir araştırma yapılacaktır.
İzole ettiğimiz Paenibacillus xylanexedens ysm1 suşu çoğaltılarak liyofilizasyon işlemi uygulanacaktır. Liyofilize edilen
bakteriden seri dilüsyon yöntemi ile sulandırması yapılarak ekim yapılacak ve koloni oluşturan birim (kob) cinsinden gramında
ne kadar bakteri olduğu hesaplanacaktır. Belirlenen uygun dozda 10 8 cfu/kg yem olarak uygun gruplara verilecektir.
Bu probiyotik mikroorganizmanın broylerde denemelerinin detaylı bir şekilde gerçekleştirilmesi için toplamda 320 adet günlük
erkek broiler civciv dört gruba ayrılacaktır. Negatif kontrol grubu (Sadece bazal rasyon ile beslenecek), pozitif kontrol grubu
(bazal rasyon, 10 8 cfu E. coli ile enfekte edilecek), probiyotik deneme grubu (10 9 cfu/kg yem Paenibacillus xylanexedens ysm1
eklenmiş bazal diyet ile beslenecek, 10 8 cfu E. coli ile enfekte edilecek), antibiyotik deneme grubu (10 mg kolistin sülfat/kg yem
oranında antibiyotik içeren bazal diyet ile beslenecek, 10 8 cfu E. coli ile enfekte edilecek) Deneme birbiri ile benzer koşullarda,
ayrı havalandırma sistemine sahip 4 farklı odada gerçekleştirilecektir. Hayvanlar 7. günde oral kavitenin gerisine steril bir
şırınga yardımı ile 10 8 cfu E.coli verilerek enfekte edilecektir. Çalışmanın 10, 14, 21 ve 28. günlerinde her gruptan tesadüfi
olarak 6 hayvan seçilecek ve ötenazi yapılarak jejunum, sekum mukoza ve içeriği alınarak bakteri miktar tayini için kantitatif real
time PCR yapılacaktır. Ayrıca jejunal mukozadan alınan örnek ile IL-4, tümor nekroz factör-α (TNF-α) ve salgısal IgA
konsantrasyonları ticari ELISA kitleri ile değerlendirilecektir. Sakrifiye edilen hayvanlarda nekropsi bulguları gözlemlenecek ve
ayrıca performans değerlendirmeleri yapılacaktır. Jejejum ve ileum bölümlerinde 1 cm’lik örnekler alınarak histomorfolojik
parametreler (Villus yüksekliği, kript derinliği, goblet hücre sayısı gibi) değerlendirilecektir. Bunu yanı sekum örneklerindeki
uçucu yağ asiti konsantrasyonu Gaz Kromatografi ile tayin edilecektir.
Probiyotiklerin kanatlı rasyonlarında sindirimi olumlu yönde etkileyerek yemden yararlanmayı artıracağı ve patojenlerin
üremesini baskılayarak hastalık oluşumunu önleyeceği öngörülmektedir. Böylece hayvanın sağlığı korunduğu gibi daha ucuza
daha kaliteli hayvansal gıda üretmek mümkün olabilecektir. Türkiye için yeni bir ürün ile kurulacak olan üretim tesislerinde ve
pazarda istihdam sağlanacaktır, ayrıca, katma değeri yüksek olan probiyotik ürünlerin üretimi ülke ekonomisine katkıda
bulunacaktır.