Çelikkan H. (Yürütücü), Akkurt F., Yavuz S., Özkan H.
BOREN, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Projesi, 2018 - 2021
Karbon nanodotlar, 10 nm’den küçük karbon esaslı nano parçacıklardır. Sahip oldukları biyouyumluluk, düşük toksisite, yüksek floresans şiddeti (kuantum verimi) nedeniyle son yıllarda özellikle biyolojik uygulamaları içeren çalışmalara konu olmuştur. Yüksek floresans kabiliyetleri ve canlılar için düşük toksisiteye sahip olmaları, karbon nanodotların canlı hücre ve dokuları için mükemmel bir görüntüleme ajanı olmasına olanak sağlamaktadır. Bu nedenle karbon nanodotların gelecekteki potansiyel uygulama alanlarından biri de tümör hücrelerinin görüntülenmesi ve tedavisi olacaktır. Bu konuda literatürde çıkan çalışmalar incelendiğinde, karbon nanodotların yüzey modifikasyonu yoluyla veya modifikasyona ihtiyaç duymadan doğrudan hedef tümör hücrelere hedeflenebildiği görülmektedir. Bu çalışmada bor kaynağı olarak fenil boronik asit ve karbon kaynağı olarak da seçilen aminoasitler kullanılarak hidrotermal yöntemle bor katkılı karbon nanodotlar (BKKN) sentezlenecektir. Hidrotermal yöntem, tekrarlanabilirliği yüksek ve güvenilir bir yöntem olarak öne çıktığından BKKN sentezinde kullanılması tercih edilmiştir. Projeye konu olan bor katkılı ürünler, teknoloji gerektiren ve katma değeri yüksek ürünler olarak dikkati çekmektedir. Ülkemiz bor kaynaklarının zenginliğinin teknolojik ürünlere dönüşmesi yoluyla ülkemizin teknolojik ve ekonomik olarak gelişmesine katkıda bulunması, proje çalışmasının temel motivasyon kaynağıdır.
Proje çalışmalarında
elde edilen BKKN ürünler, sağlıklı hücrelere ve tümör hücrelerine uygulanarak
hücreler üzerindeki sitotoksik etkinlikleri ve görüntüleme ajanı olarak kullanılma
imkânları belirlenecektir; bu kapsamda yapılacak çalışmaların tamamı BKKN-
FAZ1 olarak adlandırılmıştır. BKKN-FAZ1 projesi başarıya ulaştığı
taktirde, canlı doku ve hayvan çalışmaları FAZ2, bor izotoplarıyla
sentezlenen BKNN ürünlerin bor nötron yakalama tedavisinde kullanılması
çalışmaları ise FAZ3 olarak ayrılarak, proje kaynaklarının doğru ve yerinde
kullanılması amaçlanmış, aynı zamanda farklı uzmanlık alanları gerektiren bu
çalışmaların farklı ekipler tarafından BOREN koordinasyonunda yürütülmesinin
önü açılmış olacaktır.