Tekin Dal B., Eyrekkaya N. G.(Yürütücü), Taş S.
TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2023
Araştırmalar, yüksek şiddette, uzun süre, kulaklıklar ile kişisel dinleme cihazları ile yüksek yoğunlukta müzik
dinleme gibi alışkanlıkların işitme kaybı, kulak çınlaması, ses hassasiyeti, oklüzyon ve distorsiyon gibi işitme
bozukluklarına neden olabileceğini ortaya koymuştur. Eğlence amaçlı gürültüye maruz kalma konusunda
herhangi bir öneri veya standart bulunmadığından, gençler arasında güvensiz dinleme alışkanlıkları devam
etmektedir. Eğlence amaçlı gürültüye maruz kalmanın işitme fonksiyonu üzerindeki etkilerini doğru bir şekilde
anlamak için, gençlerin taşınabilir kişisel dinleme cihazı kullanım alışkanlıklarını belirlemek ve bunları ne kadar
ve ne sıklıkla dinlediklerini araştırmak önemlidir. Ayrıca literatür incelendiğinde kişisel dinleme cihazlarının
kullanımı, risk değerlendirmesi ve gelecek nesillerin gereksiz ve maliyetli kalıcı işitme hasarlarından nasıl
korunacağı hakkında çeşitli popülasyonlardan daha fazla bilgiye ihtiyaç olduğu görülmektedir.
Güvenli olmayan dinleme alışkanlıklarının risklerine ve sonuçlarına rağmen, bu riskli davranışların önlenmesi ve
güvenli dinleme davranışlarının kazandırılması için etkili eğitim stratejilerinin uygulanması, özellikle kişisel
dinleme cihazlarını yaygın olarak kullanan üniversite öğrencilerinin sağlıklı dinleme davranışları konusunda
motive veya ikna edilmesi oldukça zorlu bir süreçtir. Bu zorlu sürecin aşılması için gençlerde güvenli dinleme
alışkanlıkların kazandırılmasında rol oynayan altta yatan faktörlerin anlaşılması gereklidir. Muhtemelen, işitme
sağlığına ilişkin bilgi, tutum ve farkındalık açısından kültürel farklılıklar bu süreçte rol oynayan faktörlerdir.
Literatür incelendiğinde ülkemizde benzer herhangi bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Literatürden elde edilen
bilgiler ışığında bu projede, ülkemizde üniversite öğrencileri arasında kulaklıkla kişisel dinleme cihazı kullanım
alışkanlıklarını ve üniversite öğrencilerinin işitme sağlığının korunması konusunda bilgilerini ve tutumlarını
belirlemek amaçlanmıştır.
Bu araştırma tanımlayıcı tipte kesitsel bir araştırma olup, araştırmanın evrenini Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri
Fakültesinde okuyan lisans öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklem grubunun büyüklüğü hesaplanmış ve
çalışmaya 350 öğrencinin alınmasına karar verilmiştir. Örneklem seçimi için tabakalı örnekleme yöntemi
kullanılacaktır. Önerilen bu projede veriler, Danhauer ve arkadaşları tarafından geliştirilen Kişisel Dinleme Cihazı
ve İşitme Anketi (Personal Listening Device and Hearing Questionnaire- PLDHQ) aracılığıyla Şubat- Haziran
2023 tarihleri arasında toplanacaktır. Anketin Türkçe versiyonu bulunmadığından projede ilk olarak anketin
Türkçe versiyonu geliştirilecektir. Türkçe versiyonu geliştirilecek anket için gerekli izinler alınmıştır. Öğrencilere
araştırmanın yapılma nedenleri açıklanacak, yazılı bilgilendirilmiş onamları alınacak ve çalışma süresince kişisel
olarak tanımlanabilir hiçbir bilgi toplanmayacaktır. Toplanan veriler sadece araştırma amaçlı kullanılacaktır.
Anket yoluyla elde edilen veriler analiz edilecek, sonuçlar ulusal ve/veya uluslararası bilimsel kongrelerde ve
dergilerde paylaşılacaktır.
Bu projeden elde edilecek sonuçların ulusal ve uluslararası literatüre yeni bilgiler sağlayacağına, ülkemizde
yapılacak benzer çalışmalar için öncü olacağına ve bu proje sayesinde ülkemizde üniversite öğrencilerine uygun
işitme sağlığını korumaya yönelik farkındalığı artırmak için geliştirilecek eğitim stratejilerinin oluşturulmasında
kullanılabilecek bir bilgi temeli oluşturacağına inanmaktayız