Özgür D., Uysal B. Z.(Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2009 - 2011
Bu projede amaç, biyodizel üretimi esnasında yan ürün olarak açığa çıkan fazla miktardaki
gliserinin buhar reforming yöntemi ile hidrojen üretiminde değerlendirilmesidir. Bu kapsamda
öncelikle buhar reforming reaksiyonu sonucunda elde edilebilecek gazların analiz yöntemi
çalışılmış ve bu Ara Rapor-I’de belirtilmiştir.
Daha sonra yapılan çalışmalarda ise buhar reforming reaksiyonun gerçekleşeceği sistem
kurulmuştur. Bu reaksiyon üzerine kütlece % 5’lik gliserol çözeltisi kullanılarak sıcaklığın
etkisi incelenmiş ve bu sonuçlar Ara Rapor-II’de belirtilmiştir. Bu çalışmalar ışığında
reaksiyon üzerine etki eden sıcaklık parametresi 600-900o
C arasında değiştirilmiş ve sıcaklık
arttıkça gliserol dönüşümü artarken, üretilen gaz içerisinde ki hidrojen konsantrasyonunun
azaldığı görülmüştür. 600 ve 700o
C’da gerçekleştirilen deneylerde gliserol dönüşüm değerinin
düşük olması, 800o
C’den sonra dönüşüm değerinin çok fazla değişmemesi ve 800o
C’deki
hidrojen konsantrasyon değerinin 900o
C’dekinden daha yüksek olmasından dolayı 800o
C
buhar reforming reaksiyonu için en uygun sıcaklık olarak belirlenmiştir.
Bundan sonraki çalışmalarda ise besleme konsantrasyonun (kütlece %5-15 gliserol) ve MgO,
CaO ve boraks maddelerin buhar reforming reaksiyonuna etkisi incelenmiş ve tüm sonuçlar
Kesin Rapor’da belirtilmiştir. Düşük besleme konsantrasyonlarında, hidrojen konsantrasyon
değerinin ve dönüşümün daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Bu nedenle kütlece %5’lik
gliserol içeren besleme çözeltisi en uygun besleme konsantrasyonu olarak belirlenmiştir.
Kullanılan katalizörlerin ise ürün gaz karışımı içerisindeki H2 konsantrasyon değerini arttırdığı
gözlemlenmiştir. Katalizör kullanılmadığında ürün gaz karışımı içerindeki H2 konsantrasyon değeri
%44.78 iken, MgO katalizörü kullanıldığında H2 değerinin %76.07, CaO kullanıldığında %73.43 ve
boraks kullanıldığında %61.62 değerine ulaştığı görülmüştür. Sonuç olarak katalizör kullanımının H2
değerini arttırdığını ancak gliserolden buhar reforming reaksiyonu ile hidrojen elde etmede MgO ve
CaO katalizörlerinin daha uygun olduğu belirlenmiştir