Akademik Veri Yönetim Sistemi
Gültekin A. B., Kayıhan K. S., Esin T.(Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2001 - 2002
Bugün sonuçları tehlikeli boyutlara varan çevre sorunlarının ortaya çıkışında, yapılaşmanın da kuşkusuz payı vardır. Çünkü yapılar, bütün yaşam döngüleri boyunca çevre üzerinde bir takım olumsuz etkilerde bulunurlar. Bu etkileri azaltma çabaları sonucunda ise çözüm olacak bir çok kriter ortaya çıkmıştır. Literatürde, Sürdürülebilir Yapılaşma Kriterleri, Ekolojik Yapılaşma Kriterleri, Yeşil Tasarım Kriterleri ve Çevreyle Uyumlu Tasarım Kriterleri gibi isimlerle anılan bu kriterlerin amacı, çevre sorunlarına duyarlı ve ekolojik dengeleri bozmayan, aynı zamanda insan sağlığını gözeten ve onun konforu için gereken koşulları sağlayan tasarımları gerçekleştirmektir. Ancak çok sayıdaki bu kriterlerin hepsini birden bir tasarımda uygulamak pek kolay değildir. Ayrıca bunlar, ülkelerin çeşitli özelliklerine ve oradaki koşullara göre farklı sonuçlar doğurabilirler. Bu nedenle, o bölgeye uygun kriterlerin seçilmesi ve önceliklerin belirlenmesi önemli olmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye ve Marmara Bölgesi için genel ekolojik kriterlerin uygulanabilirliğinin araştırılması hedeflenmiştir. Bu doğrultuda, bölgede seçilen bir yapı alanı için öncelikli kriterlerin belirlenmesi ve bunları temel tasarım ilkeleri olarak göz önüne alan örnek bir yapı tasarımının gerçekleştirilmesi amaçlanmıştır. Bunun için öncelikle bütün dünyada kabul edilen Ekolojik Yapılaşma için Temel Kriterler araştırılarak, çevresel yararları, uygulamaya yönelik strateji ve yöntemleri açıklanmıştır. Daha sonra, çalışma alanı olarak seçilen Gebze’nin ekosistem özellikleri, çevresel sorunları ve diğer önemli özellikleri başka bir bölümde sunulmuştur. Buna göre bu bölgede yoğun endüstrileşme, gittikçe artan nüfus ve bunlara paralel gelişen yoğun ve düzensiz yapılaşma gibi önemli sorunların varlığı saptanmıştır. Bundan sonraki bölümde, çalışma alanı için uygun olabilecek kriterler irdelenmiş ve öncelikler belirlenmiştir. Tasarımda temel kararlar olarak kabul edilen bu kriterlerin seçim nedenleri de, ayrıntılı şekilde yine bu bölümde açıklanmıştır. Bu önceliklere göre belirlenen ve örnek yapıyı biçimlendiren tasarım kararları tablolar ve metin şeklinde burada sunulmuştur. Bu kararlar doğrultusunda öncelikli ekolojik kriterlere uygun bir tasarım gerçekleştirilmiş ve projenin gelişme aşamalarını kapsayan tasarım süreci anlatılmıştır. Çalışmanın son bölümünde, gerçekleştirilen örnek yapı tasarımının ekolojik performansı hakkında bir değerlendirme yöntemi belirlenmiştir. Belirlenen değerlendirme kriterlerinin her biri için, projeye tahmini bir puan verme prensibine dayalı yöntemin uygulaması sonucunda, proje % 70 oranında başarılı bulunmuştur.