Akademik Veri Yönetim Sistemi
Banoğlu E. (Yürütücü), Çalışkan B., Werz O., Kooij G., Ergül A. G.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Diğer, 2025 - 2028
Kronik enflamatuvar hastalıkların tedavisinde kullanılan mevcut yöntemler enflamasyonu azaltmada başarılı olsa da hastalığın ilerlemesini yavaşlatmada etkileri sınırlıdır ve çeşitli yan etkilere yol açabilmektedir. Bu nedenle, sadece enflamasyonu durdurmak değil, aynı zamanda enflamasyonun çözülmesini (rezolüsyonunu) sağlayacak yeni tedavi yaklaşımlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Multiple skleroz (MS) hastalarında yapılan çalışmalar, pro-rezolüsyon ve pro-enflamatuvar lipid mediyatör (LM) profilleri arasında bir dengesizlik olduğunu göstermektedir. Bu da hastalıkta nöroenflamasyon sürecinin düzgün işlemediğini ve rezolüsyon sürecinin aksadığını ortaya koymaktadır. Bu dengenin, LM biyosentezini düzenleyen enzimler hedef alınarak yeniden sağlanması, MS tedavisinde yeni bir yaklaşım olarak değerlendirilmektedir. Magnolia officinalis ağacının kabuğundan elde edilen Magnolol, 5-LOX/FLAP inhibisyonu yoluyla pro-enflamatuvar lökotrienlerin (LT) üretimini baskılarken, aynı zamanda 15-LOX aktivasyonuyla özelleşmiş pro-rezolüsyon mediyatörlerinin (ÖÇM) üretimini uyararak enflamasyonun çözülmesine katkı sağlamaktadır. Bu proje kapsamında, magnolol’ün fenolik yapısından yola çıkarak yeni magnolol analogları tasarlanacak ve sentezlenecektir. Bu bileşiklerin, LT biyosentezini inhibe ederek LM dengesini düzenlemesi, nöroenflamasyonu engellemesi ve iyileşmeyi teşvik etmesi hedeflenmektedir. Ayrıca, tasarlanan bileşiklerin yapısal özellikleri ile etki arasındaki ilişkileri analiz edilerek, in vitro ADME ve in vivo farmakokinetik çalışmalarla klinik potansiyelleri değerlendirilecektir. Sonraki aşamada ise farmakokinetik optimizasyonu sağlanan inhibitörlerin LM dengesine olan düzenleyici etkileri ve MS hastalığındaki nöroenflamasyonu çözme potansiyelleri in vitro, ex vivo ve in vivo yöntemlerle araştırılacaktır. Bu çalışma, magnolol analoglarının MS tedavisindeki potansiyelini ortaya koyarak, MS gibi kronik nöroenflamasyonun eşlik ettiği diğer nörodejeneratif hastalıkların tedavisinde daha etkili anti- nöroenflamatuvar ilaçların geliştirilmesi için yeni bir yol haritası oluşturacaktır.