Birbudak T. S., Hayta N.(Yürütücü)
Diğer Uluslararası Fon Programları, 2012 - 2014
Yakınçağ’da Osmanlı siyasi tarihi genel olarak ayrılıkçı isyanlara
sahne olmuştur. Balkanlardaki isyanlar süreci 1804 yılındaki Sırp İsyanı ile başlamış,
1913 yılında Arnavutluk’un bağımsızlığını kazanması ile son bulmuştur. Bir yüzyıldan
daha uzun süren bu dönemde çıkan sayısız Sırp, Yunan, Bulgar, Arnavut, Rumen,
Karadağ ayaklanmaları neticesinde bu milletlerin tamamı kendi ulus devletlerini
kurmuşlar ve Osmanlı idaresinden ayrılmışlardır.
Fatih Sultan Mehmed devrinden itibaren tamamıyla Osmanlı egemenliği altında
bulunan Eflak ve Boğdan’da kurulan Osmanlı idare sistemi daha özgürlükçü ve özerk
20
olmuştur. Ancak buna rağmen gerek uluslararası alanda etkin olan büyük devletlerin
kışkırtmaları ve gerekse yerel milliyetçi hareketlerin etkisiyle 19. yüzyılda Eflak ve
Boğdan’da da ayrılıkçı hareketler başlamıştır.
Yaşanan isyanlar neticesinde Eflak ve Boğdan giderek Osmanlı hakimiyet
çevresinden uzaklaşmış, ilk olarak birleşik bir prenslik hüviyetine bürünmüş ve en
sonunda da bağımsız Romanya devleti kurulmuştur. Bu çalışma Balkanlar’daki Osmanlı
hâkimiyetinin sona erişi ile ilgili olarak Romanya’nın durumunun ele almayı ve Eflak -
Boğdan sorununu Türk ve Rumen arşiv belgelerine temelinde değerlendirmeyi
planlamaktadır.