Vasküler Endotelyal Büyüme Faktör İnhibitörlerinin Tavşan Retinasına Apoptotik ve Toksik Etkileri


Take Kaplanoğlu G. (Yürütücü), Erdoğan D., Bahçelioğlu M., Sönmez K., Atmaca Sönmez P.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2009 - 2011

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Ekim 2009
  • Bitiş Tarihi: Ekim 2011

Proje Özeti

Vasküler endotelyal büyüme faktörlerinin (VEBF), yaş tip yaşa bağlı makula dejeneresansı, proliferatif diabetik retinopati ve prematür retinopatisi gibi gözün neovasküler hastalıklarında önemli rol oynadığı iyi bilinmektedir. Bu nedenle VEBF inhibitörleri gözde neovaskülarizasyona yol açan hastalıklarda, özellikle de, yaşa bağlı makula dejeneresansının (YBMD) tedavisinde vitreus içine uygulanmaktadır. Klinikte güncel olarak üç VEBF inhibitörü kullanılmaktadır: 1) Pegaptanib sodyum, 2) ranibizumab ve 3) bevacizumab. Bu ajanlar insanlarda geniş çalışmalarda kullanılmış ve etkinlikleri ortaya konmuştur. Ayrıca, bu ilaçların güvenliğini ve toksisitesini araştıran hayvan çalışmaları da mevcuttur. Bevacizumab’ın retinada apoptozis yaptığını gösteren az sayıda çalışma olmakla birlikte, pegaptanib’in ve ranibizumab’in  apoptotik etkilerini değerlendiren ve apoptozis yönünden bu üç ilacı kıyaslayan bir çalışma bulunmamaktadır. Bu nedenle bu çalışmanın amacı, YBMD’nın tedavisinde güncel olarak kullanılan Pegaptanib sodyum, ranibizumab ve bevacizumab’ın retinaya olan apoptotik ve toksik etkilerini incelemektir. Çalışmada Yeni Zelanda cinsi erişkin erkek tavşanlardan 5 grup oluşturularak; 1. gruba pegaptanib sodyum, 2. gruba ranibizumab, 3. gruba bevacizumab, 4. gruba sham uygulama yapıldı, 5. grup da kontrol grubu oldu. Bu ajanlar anestezi altında intravitreal olarak uygulandı. 3 hafta arayla 3 enjeksiyon yapıldı. Son enjeksiyondan 3 hafta sonra yüksek doz anestezi ile ötenazi yapılan ratların gözleri enüklee edildi. Gözler ışık ve elektron mikroskobunda morfolojik açıdan incelendi, ayrıca immünohistokimya ile apoptozis markerları (caspase-3, caspase-9, bax ve TUNEL) da değerlendirildi.