Elektronik Sigara (E-Sigara) Kullanan Kişilerde Olası Genotoksik Hasarın ve Nikotin Maruziyetinin Belirlenmesi

TÜBİTAK Projesi, 2014 - 2017

Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
Başlama Tarihi: Şubat 2014
Bitiş Tarihi: Ocak 2017

Proje Özeti

Son yıllarda dünya genelinde sigara kullananların sayısının rekor seviyeye ulaşmasına bağlı olarak, sigara karşıtı yasalar artmış, bu durum da sigara ürünü üreticileri tarafından piyasayı hareketlendirmek ve talebi yükseltmek için alternatif ürünlerin halka sunulmasına neden olmuştur. Sunulan bu ürünler arasında elektronik sigara (e-sigara) en popüler olanıdır. Son yıllarda elektronik sigara (e-sigara) kullanımı pek çok toplumda giderek artmaktadır. Kullanımdaki bu artışın yanısıra, e-sigaranın güvenliği ve etkinliğine yönelik bilimsel kanıt bulunmamaktadır. Bu projede e-sigara kullanan, sigara içen ve sigara dumanına pasif olarak maruz kalan bireylerdeki muhtemel genotoksik hasarın ve nikotin maruziyetinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. E-sigara kullanıcıları (n=32), klasik sigara kullanıcıları (n=33), pasif içiciler (n=32) ve sağlıklı olan sigara içmeyen bireylerin (n=33) olası genotoksik hasarları yanak içi epitel hücrelerde ve periferal lenfositlerde, kromozomal hasar ve DNA hasarları açısından karşılaştırılmıştır. E-sigara kullanan, sigara içen ve pasif içici bireylerde nikotin maruziyeti miktarının belirlenmesi ve karşılaştırılması da bu çalışmanın bir diğer amacıdır.

İdrar örneklerinde kotinin düzeyi e-sigara kullanıcılarında 1656±1633 ng/g kreatinin, sigara içen kişilerde 1695±1267 ng/g kreatinin ve pasif içicilerde 83±98 ng/g kreatinin olarak bulunmuştur. E-sigara kullanıcıları ve sigara içen kişilerin kotinin düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0,05). Komet deneyi sonucunda kuyruk momenti değerleri; e-sigara kullanıcılarında, sigara içen kişilerde, pasif içicilerde ve kontrol grubunda sırasıyla 1,5±0,45; 1,4±1,44; 1,3±0,50 ve 1,0±0,43 (Ort±SS) olarak bulunmuştur. E-sigara kullanıcılarının kuyruk momenti sonuçları kontrol grubundan ve sigara içen gruptan önemli derecede yüksektir (p<0,001). Bukkal mikroçekirdek sonuçlarına göre MÇ ve MÇ’li hücre sayısında e-sigara kullanıcıları ve kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05). Kromozomal aberasyon sonuçları e-sigara kullanıcıları ve sigara içen kişiler arasında kromozom kırık ve kromatid gap sıklığı düzeyinde anlamlı bir fark olmadığını ortaya koymaktadır (p>0,05). Sonuçlarımız, e-sigara kullanıcılarının en az sigara içen bireyler kadar nikotin maruziyetine ve DNA hasarına sahip olduğunu ortaya koymaktadır.