Özger İlhan S. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2018 - 2022
Mantar
zehirlenmeleri ülkemizde özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında sıklıkla
karşılaşılan; ölümlere ve organ hasarlarına yol açabilen önemli halk sağlığı
sorunlarında biridir. Ülkemizde mantar
zehirlenmelerinin büyük kısmından Amanita Falloides türü mantarlar sorumludur.
Toksisiteden amatoksinler sorumludur ve en önemlisi alfa amanitindir.
Nigella
sativa(çörek otu) dünya genelinde ve ülkemizde sıklıkla kullanılan antiinflamatuar,
antioksidan, immün stimulan bir bitkidir. Punica granatum (nar) Akdeniz
ikliminin hakim olduğu ülkelerde ve ülkemizde sıklıkla yetiştirilen antiinflamatuar,
antioksidan bir meyvedir.
Yapılması
planlanan çalışmada mantar zehirlenmelerinde nigella sativa ve punica
granatumun karaciğer hasarına karşı koruyucu etkisinin incelenmesi amaçlandı.
Çalışmamızda 36 adet sprague dawley sıçan kullanıldı. Her
grup 6 hayvandan oluşmaktaydı. Birinci gruba tek doz ip serum fizyolojik (0.1
ml), diğer 2 gruba ise 7 gün süreyle gavaj ile yağlar (2 ml / kg / gün)
verildi. Diğer 3 gruba tek doz ip alfa amanitin (0.3 mg / kg), 2 gruba ise 7
gün süreyle gavajla yağlar(2 ml / kg / gün) verildi. Alfa amanitin verilen her grupta birer
hayvan öldü.
Cleaved kaspaz 3 aktivitesi punica granatum(nar) çekirdeği
yağı verilen grupta alfa amanitin grubuna göre daha düşük bulundu. Alfa
amanitin grubu ile nigella sativa yağı ve alfa amanitin verilen grup arasında
anlamlı bir fark yoktu. Bu sonuçlar, nar çekirdeği yağının mantar
zehirlenmesinde faydalı olabileceğini göstermiştir.