Masaüstü Versiyonlar Tasarlayarak Bilim Merkezlerine Yapılan Sınıf Gezilerinin Etkililiğini Artırma


Kanlı U., Dilekçi E.(Yürütücü)

TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2024

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Mart 2023
  • Bitiş Tarihi: Mart 2024

Proje Özeti

Her yaştan bireyin eğlenerek ve etkileşimli bir şekilde öğrenmeyi sağlaması bakımından bilim ve teknoloji merkezleri çok önemli bir yere sahiptir. Etkileşimli öğrenme, öğrencinin tek başına bilişsel bir şekilde bilgiyi alması yerine deney ve gözlem yaparak, beş duyu organıyla yaşayarak, aktif olarak öğrenmenin içinde bulunarak öğrenme sürecini geçirmesidir. Bu bakımdan okul dışı öğrenme ortamlarından olan bilim merkezleri bunu sağlamada potansiyeli olan öğrenme ortamlarından biridir; ancak ülkemizde hala bilim merkezlerine düzenlenen sınıf gezilerinin etkililiği ile ilgili çalışmaların sayısı yeterli değildir. Öğretmenler de bilim merkezlerine sınıf gezisi düzenlemekte çeşitli pedagojik ve lojistik nedenlerden dolayı kendilerini yeterli hissetmemektedir. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) doğrultusunda Nitelikli Eğitimde mesleki gelişim açısından öğretmenlerin pedagojik gelişimlerine katkı sunulması ve nitelik öğretmen tedariki özellikle vurgulanmaktadır. Bu hedefte belirtildiği üzere nitelikli öğretmen tedarikinin sağlanmasında öğretmen adaylarının yetiştirilmesi de oldukça önemlidir. Bu nedenle öğretmen adayları ile yapılacak bu projede bilim merkezlerine düzenlenecek sınıf gezilerinin etkililiği araştırılacaktır. Etkili bir sınıf gezisi planlanırken geleneksel sınıf inceleme gezisinin/ziyaretinin ardından; bilim merkezlerinde yer alan bazı sergi düzeneklerinin proje ekibi tarafından geliştirilen masaüstü versiyonlarının katılımcılarla birlikte atölye çalışması ile birebir modelleri yapılacaktır. Tasarlanan masaüstü versiyonlar, sergi düzenekleriyle karşılaştırıldığında -boyutları dışında- kavramsal açıdan bir fark olmamasına dikkat edilecektir. 12 aylık araştırma süreci içerisinde önce çeşitli bilim merkezlerinde yaygın olarak bulunan sergi düzenekleri belirlenecek, daha sonra bu sergi düzeneklerinin masaüstü versiyonları tasarlanacak ve bu masaüstü versiyonlar üniversite öğrencilerine deneyimlemeleri için sunulacaktır. Bilim merkezinde sergi düzenekleri öğrencilere sunulurken Tahmin et – Gözle – Açıkla (TGA) öğretme stratejisi kullanılacaktır. Bu strateji gereği öğretmen sadece bir rehber ve yönlendirici görevi üstlenecektir. Öğrencilerin sergi düzenekleri hakkında aktif bir şekilde deneyimleyip açıklama yapmaları istenecektir. Masaüstü versiyonlarla atölye çalışması yapılırken ise Buluş (Keşfetme) Yoluyla Öğrenme yöntemi kullanılacaktır. Durum çalışması araştırma yöntemi kullanılacak olan araştırmada, öğrencilerden sergi düzeneklerine ait masaüstü versiyonlar ile ilgili görüşleri yarı yapılandırılmış mülakat formları ile alınacaktır. Araştırma Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören fen alanı (fizik, fen bilgisi, kimya, matematik vb.) bölümlerinden gönüllülük esasına göre 20 öğrenci ile yürütülecektir. Seçilen üniversite öğrencileriyle önce Ankara’daki bilim merkezlerine (Feza Gürsey Bilim Merkezi, ODTÜ Toplum ve Bilim merkezi ve Polatlı Belediyesi Alparslan Türkeş Bilim Merkezi Uluğ Bey Gökevi) sınıf gezileri/ziyaretleri gerçekleştirilecek, ardından masaüstü versiyonlarla üniversitede veya uygunluk durumuna göre ilgili bilim merkezinde atölye çalışmaları yapılacaktır. Bu proje hem ortaya somut ürünler koyması ve bu ürünleri kullanarak bilim merkezlerine yapılacak sınıf gezilerinin etkisini araştırması, hem de öğretmen adaylarının mesleki gelişimlerine katkı sağlaması bakımından çok yönlü bir çalışmadır. Ayrıca bu modeller; öğretmenler için öğretim planları hazırlamada örnek teşkil edeceği gibi bilim merkezi eğitmenlerine de etkinliklerinde katkı sağlayacak birer materyal olacaktır. Elde edilen veriler çeşitli bilimsel kongrelerde sunularak araştırmanın yaygın etkisi artırılacaktır.