Doğan Güner E., Efe A.(Yürütücü)
TAGEM Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Projesi, 2022 - 2025
Adaçayı (Salvia
L.) cinsi dünyada Akdeniz bölgesi, tropik ve subtropik bölgelerde yayılım
göstermektedir. Ülkemizde ise 90’dan fazla doğal taksonla temsil edilen cinsin
endemizm oranı da oldukça yüksektir. Adaçayı cinsine ait taksonlar, geleneksel
tıpta, kozmetikte ve süs bitkileri sektöründe yaygın kullanımlarından dolayı
ekonomik öneme sahiptirler.
Ülkemizde
yayılış gösteren Apiaceae familyasına ait 109 cinsten biri olan Seseli L. cinsi de ekonomik öneme
sahiptir. Cinse ait taksonlar, genellikle kayalık habitatlarda yetişen, çok
yıllık veya iki yıllık otsu bitkilerdir. Ülkemizde 13 takson ile temsil edilen
cinsin endemizm oranı (% 61) ise oldukça yüksektir.
Bu proje kapsamında, Türkiye’de
yayılış gösteren Seseli cinsine ait
nadir ve endemik taksonlar ile Ankara ilinde yayılış gösteren 12 endemik Salvia bitkisi çiçeklenme ve tohum verme döneminde toplanarak
Türkiye Milli Botanik Bahçesi Koleksiyonları olan Milli herbaryum, DNA ve Doku
Bankası ve Anatomik Preparat Koleksiyonuna dahil edilecek ve kayıt altına
alınacaktır.
Salvia
bitkisinden çelikle, Seseli
bitkisinde ise tohum ve çelikle çoğaltım
yöntemleri denenecek ve adapte olabilen bitkiler TMBB Müdürlüğü’ne ait ilgili koleksiyon
bahçelerinde sergilenecektir. Ayrıca nesli kritik derecede tehlikede olan Seseli
paphlagonicum türünün mikroçoğaltım
yöntemi ile çoğaltılması da denenecektir.
Hem doğadan toplanacak örneklerde
hem de adaptasyon sonunda alınacak örneklerde;Çiçeklenme döneminde, Popülasyonlarındaki toprak üstü kısımlarının,
toplam fenolik madde miktarı, toplam flavonoid madde miktarı, uçucu yağ miktar
ve bileşenleri belirlenecektir. Hem Salvia
bitkisinin hem de Seseli bitkisinin
tohumlarında, toplam yağ ve yağ asitleri bileşenleri belirlenecektir. Ayrıca, Seseli bitkisinin tohumlarında uçucu yağ
miktar ve bileşenleri belirlenecektir.
Bu proje ile uzun vadede
Müdürlüğümüz bünyesinde oluşturulması planlanan Türkiye Bitkileri Kimyasal
İçerik Arşivine veri temin edilecektir.