Zeminlerin tane boyu ölçümünde lazer kırınım cihazı ve hidrometre yöntemi ile belirlenen tane boyu dağılımları ve kil yüzdelerinin karşılaştırılması ve yöntemler arasında karşılıklı geçiş sağlayacak korelasyon ilişkilerinin araştırılması

Özer M., Orhan M. (Yürütücü), Işık N. S.

Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje, 2004 - 2006

Proje Türü: Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje
Başlama Tarihi: Haziran 2004
Bitiş Tarihi: Şubat 2006

Proje Özeti

Bu çalışmada, lazer kırınım ve hidrometre yöntemleriyle 200 No.lu elekten geçen malzemenin tane büyüklüğünün belirlenmesi ve bu iki yöntemin karşılaştırılması yapılmıştır. Çalışmanın esas konusunu oluşturan lazer kırınım yöntemiyle ilgili mevcut bulunan tek standart ISO 13320 (1999)’de sadece genel ilke ve kurallar bulunmaktadır. Söz konusu standartta zemin numunelerinin ölçümüne ilişkin her hangi bir bilgi veya öneri verilmediğinden bu çalışmanın deneysel bulguları iki aşamada ele alınmıştır. Birinci aşamada, lazer kırınım analizlerinde uygulanacak genel bir yöntem ortaya konulmuş, ikinci aşamada ise 72 adet doğal zemin numunesi üzerinde her iki yöntemle belirlenen tane büyüklüğü dağılım verileri ve kil yüzdeleri karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, hidrometre yönteminin kil yüzdesini bazı numunelerde %30’a kadar daha yüksek belirlediği görülmüştür. Bu farkın tane şekli ve mineralojisinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bazı numuneler üzerinde yapılan XRD ve SEM analizleri bu düşünceyi desteklemektedir. Kil yüzdeleri arasında yapılan regresyon analizi sonucunda R2 = 0,87 olmak üzere “KYL = 0,6481 KYH – 0,3474” eşitliği elde edilmiştir.