Türker A. R.(Yürütücü), Yalçınkaya Ö., Kalfa O. M.
TÜBİTAK Projesi, 2007 - 2009
Bu projede, eser metallerin zenginleştirilmesi için adsorban olarak nano B2O3/TiO2, tek
duvarlı karbon nanotüp (TDKNT)/Al2O3, çok duvarlı karbon nano tüp (ÇDKNT)/ZrO2 ve
B2O3/ZrO2 malzemeleri sentezlendi. Sentezlenen nano malzemeler önce taramalı elektron
mikroskop (SEM), geçirgenlik elektron mikroskobu (TEM) ve x-ışını kırınımı yöntemi ile
karakterize edildi. Karakterizasyon işleminde, önce malzemelerin kristal yapıları XRD
desenleri kullanılarak tayin edildi. Sonra, nano taneciklerin fiziksel görünüşü ve boyutları
SEM veya TEM görüntüleri kullanılarak araştırıldı. Sentezlenen malzemelerin adsorban
olarak kullanılabilirliğini göstermek amacıyla kolon ve kesikli yöntemler kullanıldı.
Adsorbanların adsorpsiyon kapasitesi kesikli yöntem uygulanarak belirlenirken en uygun
deneysel değişkenler (pH, örnek akış hızı, eluent tipi ve örnek hacmi vb.) kolon tekniği
uygulanarak belirlendi. Nano B2O3/TiO2 kullanılarak kadmiyumun, TDKNT/Al2O3
kullanılarak kurşun, kobalt ve bakırın, ÇDKNT/ZrO2 kullanılarak kurşunun geri kazanma
verimine pH, örnek akış hızı, eluent tipi ve örnek hacmi vb’nin etkisi tayin edildi. Tayin
edilen elementlerin geri kazanımına yabancı iyonların ve kolonun tekrar kullanılabilirliğinin
etkisi de araştırıldı. Gözlenebilme sınırı (LOD), tayin sınırı (LOQ) ve doğrusal çalışma aralığı
gibi bazı analitik değişkenler de tayin edildi. Geliştirilen yöntemin doğruluğu belgeli referans
malzemeler (CRM) ve katkılı örnekler analiz edilerek belirlendi. Geliştirilen yöntem, sularda
ve çayda Cd, Pb, Co ve Cu kilde Pb tayinine uygulandı. Tayin edilen elementler örnekte
%10’dan düşük bağıl hata ile tayin edilebildi. Yöntemin kesinliği de analitik amaçlar için
yeterlidir (bağıl standart sapma < %10).