Akademik Veri Yönetim Sistemi
Özdemir I.(Yürütücü), Ersoy D. E., Özden E. D., Bal N., Ülgentürk S., Çalışkan S., et al.
TÜBİTAK Projesi, 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı, 2025 - 2028
Sakarya ili sınırları içinde yer alan Acarlar Gölü Longoz Ormanı sahip olduğu ekolojik özellikleri ve biyolojik zenginliği ile
Yaban Hayatı Geliştirme Sahası statüsüne sahip çok önemli bir sulak alan durumundadır. Sadece Türkiye için değil
dünya için de ender ve mutlak korunması gereken ekosistemlerden birisidir. Bu nedenle 1998 yılında 1. Derece Doğal Sit
Alanı olarak ilan edilmiştir. Acarlar Longozu, orman ve sulak alan ekosistemlerinin özelliklerini taşıması nedeniyle flora ve
fauna açısından oldukça zengindir. İlki 2013 yılında hazırlanan Acarlar Gölü Longoz Ormanı Sulak Alan Yönetim Planına
göre; 247 bitki, 169 kuş, 19 amfibi-sürüngen, 29 memeli ve 44 sucul türün barındığı bildirilmektedir.
Bilinen canlı türlerinin yaklaşık %75’ini oluşturmalarına ve biyolojik çeşitliliğin önemli bileşeni olmalarına karşılık Acarlar
Gölü Longoz Ormanında diğer grupların aksine Böcekler ile ilgili veriler bulunmamaktadır. Oysa böcekler üstlendikleri
önemli roller ve çevresel değişimlere çabuk reaksiyon verebilmeleri nedeniyle önemli biyolojik göstergelerdir. Bu nedenle
koruma stratejilerinin belirlenmesinde önemli canlı gruplarından biridir.
Acarlar Gölü Longoz Ormanı aynı zamanda orman ve tarım zararlılarının kontrolünde yararlanılabilecek biyolojik
mücadele etmenlerinin çeşitliliğinin korunduğu alanlar olarak değerlendirilmelidir. Gelişmiş ülkeler pestisit kullanımını
azaltmak amacıyla giderek daha fazla girişimde bulunmaktadırlar (Yeşil Mutabakat). Bu durumun gelecekte zararlılar ile
mücadeleye daha fazla iş düşeceğinin göstergesidir. Orman zararlıları ile mücadelede ise pestisit kullanım seçeneği kısıtlı
olduğundan biyolojik mücadelenin önemi büyüktür. Burada yapılacak çalışmalar ile, zararlıların faydalılar ile oluşturdukları
kompleks araştırılmalı, tarım ve ormancılıkta karşılaşılabilecek muhtemel zararlı komüniteleri belirlenmeli ve biyolojik
mücadele etmenlerini barındırma kapasiteleri ortaya konulmalıdır.
Koruma sahası ve tampon bölgede 2025-2027 yıllarında yürütülecek bu çalışmada ilk iki yıl nisan-eylül şubat-kasım
aylarında arazi çalışmaları yürütülecek, koruma alanı ve tampon bölgede hedeflenen böcek grupları örneklenecektir.
Orman ağaçları üzerinde belirgin bir şekilde zarar yaptığı gözlemlenen böcekler de grubuna bakılmaksızın toplanacaktır.
Subasar ormanlar ile tampon bölgede özellikle tarımsal faaliyetlerin sürdürüldüğü alanlardaki biyolojik çeşitlilik
parametreleri kullanılarak böcek populasyonlarının çeşitlilikleri ve baskın türlerin değişimi araştırılacaktır. Yine, korunan
alanların sürdürülebilirliğinde habitat tanımlaması ve yıpranmasına biyolojik gösterge olabilecek böcek grupları tespit
edilecektir.
Belirlenen türlerden önemli zararlılar, istilacılar ve vektör böceklerin var olup olmadığına bakılarak orman entomolojisi
açısından olası riskler de değerlendirilecektir. Tespit edilen türlerden parazitoit ya da predetör olanlar listelenerek Acarlar
Longozu’nun, tarım ve orman zararlıları ile mücadelede kullanılabilecek biyolojik mücadele etmenlerini barındırma
kapasitesi ortaya konulacaktır. Çalışılacak gruplardan parazitoit yaşam formundaki Tachinidae ve Syrphidae (Diptera) ve
Aphidiidae (Hymenoptera) türleri biyolojik mücadele etmeni olma potansiyelleri nedeniyle konukçuları ile trofik ilişkileri de
ele alınacaktır.
Proje sonucunda biyolojik çeşitlilik açısından zengin, ulusal önemde nadir ve hassas ekolojik özellikler gösteren
subasar ormanının tam anlamıyla çalışılmamış olan böcek biyolojik çeşitlilik değerleri, biyolojik gösterge türleri ve tür
tahminleyicilerinin belirlenmesi ile, adı geçen bölgenin sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yardımcı bir envanter
oluşturulacaktır. Planlanan çalışmaların, alanın korunması ile ilgili stratejilerin geliştirilmesine katkı sağlaması da projenin amaçlarındandır.