Gezmen Karadağ M.(Yürütücü), Şanlıer N., Köktürk N., Akbulut G., Yassıbaş E., Paşaoğlu Ö. T., et al.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2012 - 2014
Hipokretin olarak da bilinen orexin, hiptalamustan salınan bir nöropeptittir. Orexin A ve B olmak üzere iki yapısal formu vardır. Orexin A kan-beyin bariyerini geçebilmektedir. Bu
nedenle kandaki orexinin kaynağının Orexin A olduğu söylenebilir. Orexinlerin, enerji homeostazı, besin alımı, stres cevapları, uyku/uyanıklık durumları ve solunumun regülasyonu
gibi bir çok fizyolojik olayda önemli rol oynadığı bilinmektedir. Orexinler, anatomik yerleşimleri dolayısıyla besin alımının kontrolünde oldukça önemlidir. Orexinleri eksprese eden
nöronlar, starvasyon ve hipoglisemi ile uyarılmakta, viseral beslenme sistemi tarafından inhibe edilmektedir. KOAH, sık görülen ve yüksek mortalitesi olan bir akciğer hastalığıdır.
KOAH hastalarında ağırlık kaybı sıklıkla rastlanan ve kötü prognoza işaret eden bir durumdur. KOAH hastalarında yapılan çeşitli çalışmalar ağırlık kaybının nedenini
sorgulamaktadır. Sıklıkla kabul gören görüş ağırlık kaybının negatif enerji dengesinden kaynaklandığıdır. Altta yatan mekanizmanın, hastanın, içinde bulunduğu nonkatabolik,
hipermetabolik bir durum olabileceği önerilmektedir. KOAH hastalarında havayolu obstrüksiyonları gibi faktörlere bağlı olan mekanik dezavantaj nedeniyle soluk almak için
harcanması gereken enerji artmıştır. Enerji alımının az olmasının da ağırlık kaybına katkı sağlayan bir faktör olabileceği öne sürülmektedir. Ancak KOAH hastalarında görülen
malnutrisyonun tam nedeni bilinmemektedir. Bu sebeple, çalışmamızda KOAH hastalarının besin tüketim durumlarını değerlendirmenin oldukça önemli olduğunu düşünüyoruz.
Mevcut literatürlere bakıldığında bazı çalışmalarda KOAH’da görülen ağırlık kaybının çeşitli hormonların düzeyleriyle ilişkisi araştırılmaktadır. Ancak henüz kesin bir sonuca ulaşılmış
değildir. Çeşitli çalışmalar yapılmış olmasına karşın, KOAH hastalarının besin tüketimleri ile plazma Orexin A düzeyleri bir arada değerlendirilmemiştir. Bu çalışmada amacımız
mevcut bilgiler ışığında KOAH hastalarında Orexin A düzeylerini ölçmek ve besin tüketim durumlarıyla olası ilişkisini saptamaktır.