Nuralın L. (Yürütücü), Bal N., Gürü M.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2024 - 2025
Proje kapsamı; Katma değerli bor ürünleri farklı ve özgün fonksiyonel özellikleri nedeni ile günümüz dünyasında artan nitelikli üretim ve gelişen teknoloji için araştırmaya ve geliştirmeye değer bileşiklerdir. Özel bor ürünlerinden olan bor hidrürler, boratlar, boranlar, elementel bor ve floroboratlar bu fonksiyonel bor bileşiklerinden bazılarıdır. Floroboratlar; organik reaksiyonlarda katalizör olarak, malzeme alanında alev geciktirici katkı olarak, cam sanayinde optik özelliği geliştirici olarak, böcek ve mantarlara karşı da doğal pestisitler olarak kullanımları olan geniş kullanım alanına sahip bileşiklerdir. Floroboratlar aynı zamanda basılı devreler ve elektronik bileşenlerin üretiminde dağlayıcı madde olarak da kullanılmaktadır. Floroborik asit ile farklı metal formlu bileşiklerin sentezlenmesi yöntemi yangın geciktiricilik ve denizcilikte kullanılan antifouling boya üretiminde sıklıkla kullanılan uygulamalardır. Literatürde fenol ve floroborik asit reaksiyonundan sentezlenen fenil floroborat pigment olarak kullanılmış epoksi bağlayıcı ilavesi ile solvent bazlı antifouling boya üretilmiş fonksiyon testleri yapılarak yeni ürün geliştirilmiştir [1]. Bir başka bilimsel çalışmada kobalt oksit ve floroborik asit bileşikleri kullanılarak kobalt floroborat sentezlenmiş, LOI testleri ile alev geciktiriciliği incelenmiş, bu özelliği yönünden oldukça etkili ve kullanışlı bir bileşik olduğu yanmazlık/güç tutuşurluk gereken bir çok alanda stabil özellikleri ile kullanılabileceği görülmüştür [2]. Projeye konu nikel floroboratın üretimi uygun sentez metodu ile gerçekleştirilecek ve üretim verimi optimize edilecektir. Projenin özgün değeri için cam sanayinde hammadde olarak kullanımı ithal bu bileşiğin yerli kaynaklar kullanılarak üretimi, karakterizasyonu ve üstün özelliklerinin araştırılması yapılacaktır. Projeden beklenen çıktılar için katma değeri yüksek nikel floroborat bileşiğinin sentez çalışmaları ardından bu bileşiğin alev geciktiricilik özelliği yanında doğal pestisit olarak kullanılabileceği öngörülmekte olup, bu kullanım için "Tübitak 2024-2025 Ar-Ge ve yenilik konu başlıkları" altında geçen "Gıda Güvenliğine Yönelik Yenilikçi Teknolojilerin Geliştirilmesi" başlığındaki "Pestisit ve antimikrobiyallere alternatif ürünlerin geliştirilmesi" alt başlığına uygun bir araştırma olup projenin uygulanması ve "Nikel floroborat" bileşiğinin yerli doğal kaynaklardan ekonomik metotlarla ve yüksek saflıkta sentezlenmesi planlanmaktadır. Proje sonuçları itibariyle farklı sektörler için ithal edilmekte olan bu bileşiğin hem yerli kaynaklardan yüksek saflıkta sentezlenmesi, hem de bilinmeyen yeni fonksiyonel özelliklerinin araştırması yapılarak ülke menfaatlerine ve ekonomisine katkı sağlayacak araştırmalar gerçekleştirilecektir.