Düzce ili Mobilya ve Orman Ürünleri Sektörü İşgücü Yetiştirme ve İstihdam Merkezi İhtiyaç Analizi

Kalkınma Ajansı, 2022 - 2023

Proje Türü: Kalkınma Ajansı
Başlama Tarihi: Şubat 2022
Bitiş Tarihi: Temmuz 2023

Proje Özeti

İstatistikî Bölge Birimleri Sınıflandırmasına göre TR42/21 Doğu Marmara Kocaeli Alt Bölgesi’nde (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova illeri sınırlarını içine alan Düzey 3 bölgesi) yer alan Düzce, Bolu ili topraklarının batı ve kuzeyinde, Sakarya ilinin doğusunda ve Zonguldak ilinin güneybatısında yer alan ve kuzeyinde Karadeniz ile sınırlı bir ilimizdir. Kuzeyinde Akçakoca Dağları, doğusunda Bolu Dağları, güneyinde Elmacık Dağları bulunan Düzce; akarsu ve gölleri, soğuk su kaynakları, yaylaları, Karadeniz’de 22 km uzunluğunda kumlu plajları ile kıyı şeridine sahiptir ve yüzölçümü 2.492 km²’dir.

Düzce İlinin ekonomik faaliyetlerinde mobilya ve orman ürünleri sektörü önemli bir rol üstlenmektedir. Bu sektörde 2001-2021 (Mart) tarihleri arasında toplam 1149 milyon liralık yatırım, yatırım teşvik belgesine bağlanmıştır. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) 2021 yılı ihracat verilerine göre, Düzce’de “Mobilya, Kâğıt ve Orman Ürünleri” sektöründe 45,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleşmiştir. Sektör, söz konusu 45,6 milyon dolarlık ihracat tutarı ile ilin toplam ihracatının yaklaşık %11’ni oluşturmaktadır. İller arası karşılaştırmalarda pek çok ekonomik ve sosyal gösterge açısından önemli bir yere sahip olan Düzce’de, kaynakların daha etkin bir şekilde ve uygun alanlara yönlendirmesi oldukça önemli görünmektedir.

Düzce Ticaret ve Sanayi Odasına (Düzce TSO) kayıtlı ve Çilimli Organize Sanayi Bölgesinde (OSB) faaliyet gösterecek mobilya ve orman ürünleri firmalarının nitelikli personel ihtiyaçlarının belirlenmesine yönelik olarak amaç ve hedefler tanımlanmış, programlama, tasarlama ve uygulama evrelerini kapsayacak şekilde tüm süreç planlanmıştır. Bu doğrultuda; Düzce mobilya ve orman ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmaların sayıları, istihdam yapısı, nitelikli personel ihtiyaçları, eğitim ihtiyaçları gibi hususların ve özellikle vasıfsız işgücü ve işsiz kadınlar başta olmak üzere iş arayanları sektörün istediği nitelikte eğitmek üzere çağın gereksinimlerine uygun makine, teçhizat ve ekipmanlardan kurulu yenilikçi bir İşgücü Yetiştirme ve İstihdam Merkezi kurulmasına yönelik (tesisin makine, teçhizat ve ekipman ihtiyacının belirlenmesi, kurulum maliyetleri, işletme modeli, eğitim sırasında çıkan ağaç atıklarının değerlendirilmesine yönelik öneriler vb.) etkin bir model önerisi geliştirilmiştir. Bu model önerisi için gerekli veriler, anket ve mülakat tekniği kullanılarak iki aşamalı bir şekilde elde edilmiştir.

Alan çalışmasının ilk aşamasında, Düzce’de yaşayan ve sektör temsilcileri arasından tesadüfi yöntemle seçilen 52 katılımcıya kapsamlı bir anket çalışması yapılmıştır. İkinci aşamasında ise Düzce’de bulunan 23 kurumun müdürü/yetkilisi ve sektörün nabzını tutan 31 işletmenin sahibi (İşletmelerin sekizi Sanayi ve Ticaret Odası Komite Üyesi) olmak üzere toplam 54 işletme sahibi/yetkilisi katılmıştır. Mülakatlar görüşmeleri, 2022 yılı Mayıs, Haziran ve Temmuz ayları içinde soru cevap şeklinde form uygulaması ile üç aylık bir süreçte ve yüz yüze gerçekleştirilmiştir. Her bir mülakat yaklaşık 60-120 dakika arasında bir zaman diliminde yapılmıştır.

Anket ve mülakat yöntemiyle toplanan veriler istatistiki yöntemlerle analiz edilmiş ve elde edilen sonuçlar ekonomik, teknik, finansal, çevresel ve sosyal etki başlıkları ile ilişkilendirilerek değerlendirilmiş, Düzce ili mobilya ve orman ürünleri sektörüne yönelik İşgücü Yetiştirme ve İstihdam Merkezi kurulması için kuruluş yeri, insan kaynakları, makine, teçhizat ve ekipman, kurulum maliyetleri, işletme modeli, atıkların değerlendirilmesi hususlarını içeren etkin bir model önerisi geliştirilmiştir.

Model önerisinde; İşgücü Yetiştirme ve İstihdam Merkezi’nin faaliyetlerinin sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için ihtiyaç duyulan atölyeler, sınıflar, idari ofisler ve servis mekânlarının yer alacağı binanın genel özellikleri tanımlanmıştır. Her bir katı yaklaşık 800 m²kullanım alanına sahip olan ve üç kattan oluşan binanın 1. katında ve 2. katında 300 m² büyüklüğünde 2'şerden toplamda dört adet atölye, 3. katta ise dört adet idari ofis mekânı, bir adet öğretmenler odası, bir adet kütüphane ve on adet sınıf bulunmaktadır. İlk etapta öncelikli ihtiyaç duyulan Üst yüzey Uygulama Atölyesi ve Bileme Uygulama Atölyesinin kurulması, daha sonraki süreçlerde ise ihtiyaca göre diğer iki atölyenin faaliyete geçirilebileceği önerisi getirilmiştir.

Kurulması planlanan İşgücü Yetiştirme / İstihdam Merkezi için en iyi kuruluş yerinin, ağırlıklı olarak mobilya ve orman ürünleri sektörünün konuşlanması, şehir merkezine daha yakın olması, ulaşımın kolay olması bakımından yeni kurulmakta olan Çilimli Organize Sanayi Bölgesi içerisinde yer almasının daha uygun olacağı öngörülmüştür. Ancak, açılması önerilen bu merkez için yeterli ödenek bulunamadığı takdirde, Düzce’de hâlihazırda bulunan ancak tam olarak faaliyete geçemeyen Düzce NİSGEM’in (Nitelikli İstihdam ve Strateji Geliştirme Merkezi) ortam ve olanaklarından faydalanılabilir. Başlangıç aşamasında, işletmelerle yapılacak protokoller çerçevesinde üst yüzey ve bileme alanlarında ihtiyaç duyulan kurslar açılabilir, kayıtlar NİSGEM üzerinden alınarak bu proje kolaylıkla hayata geçirilebilir. Böylelikle ilk etapta ayrıca bir binaya gerek kalmadan idari işler yürütülebilecek, atölyeler gerek başka bir yerde, gerek NİSGEM’in yakın çevresinde daha sonradan kurulabilecektir.

Sonuç olarak, bu merkezin bünyesinde açılacak olan kursları başarıyla bitiren kişiler, ilgi duyduğu alanda güncel meslek eğitimini alarak çalıştığı veya yeni gireceği işletmeye artı değer katabilecek özelliklere sahip, alanında tercih edilebilen nitelikli elemanlar olacaklardır.