Çenberci S., Tufan E. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2020 - 2022
Bu araştırma Edwin
E. Gordon’un Müzik Öğrenme Teorisi doğrultusunda uygulanan müzik eğitiminin
çocukların müzikal gelişimine ve sosyal duygusal öğrenme becerilerine etkisini
ölçmeyi amaçlamıştır. Bu amaç doğrultusunda Ankara ili Çankaya ilçesinde
bulunan Balgat Kılıçalipaşa İlkokuluna devam eden tüm 1. sınıf öğrencilerinden
çalışma grubu oluşturulmuş (n= 92) ve 16 dersten oluşan deneysel işlem
uygulanmıştır. Deney grubu Edwin E. Gordon’un Müzik Öğrenme Teorisi
doğrultusunda müzik eğitimi alırken; kontrol grubu MEB’in mevcut müfredatında
yer alan kazanımlar ve geleneksel öğretim yöntemleri doğrultusunda müzik
eğitimi almıştır. Müzikal ölçümler Gordon’un Odiasyon’un Birincil Ölçütleri
(PMMA) testi ile yapılmıştır.
Müzikal becerilerin
yanı sıra, deney grubu derslerine sosyal ve duygusal
öğrenme becerilerinin gelişimine yönelik tasarlanmış müzikal etkinlikler ve
öğrenme hedefleri hem örtük olarak hem de İkinci Adım SDÖ Müfredatı
doğrultusunda yerleştirilmiştir. Deney grubunun sosyal ve duygusal öğrenme
çıktıları, sınıf öğretmenlerinin gözlemleri doğrultusunda öğrenci bazında
değerlendirme yaptığı SEARS-T ölçeği ile belirlenmiştir. Bu ölçeğin Türkçe
uyarlama çalışması tez kapsamında yapılmıştır. Araştırma grubunu anasınıfı
ve ilkokul 1-4. kademeler arasında öğrenim gören 430 öğrenci oluşturmuştur. DFA
sonucunda ölçeğin Türk kültüründe orijinal yapısına benzer bir yapı gösterdiği
ve geçerli olduğu tespit edilmiştir. Cronbach alfa değerlerine ve madde-test
korelasyonlarına ilişkin sonuçlar da ölçek maddelerinin ölçülmek istenen
özelliği ölçme amacına hizmet ettiğini ve ölçeğin Türk kültüründe güvenilir
sonuçlar ürettiğini ortaya koymuştur.
Araştırmanın müzikal boyutundan elde edilen sonuçlara göre E. Gordon’un
Müzik Öğrenme Teorisi doğrultusunda uygulanan üç ay ile sınırlı eğitim süreci
sonunda, deney grubunun tonal ve bileşik (tonal+ritmik) puanlarında
istatistiksel olarak anlamlı bir artış olduğu tespit edilmiştir. Ritmik puanlarında istatistiksel
olarak anlamlı bir artış olmasa da kayda değer bir artış gösterdiği
görülmektedir. Kontrol grubunun tonal, ritmik ve bileşik test puanlarında bir
artış gözlemlense de istatistiksel olarak anlamlı değildir. İki grubun erişi
düzeyleri karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir fark
bulunamamıştır; ancak deney grubunun ortalama puanlarının hem tonal hem ritmik
hem de bileşik test bazında daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu bağlamda
deneysel işlemin Gordon’un Müzik Öğrenme Teorisi doğrultusunda eğitim alan
deney grubunun lehine sonuçlandığı tespit edilmiştir.
Araştırmanın sosyal ve duygusal öğrenme boyutunda ise deney grubunun
uygulama başında ve sonundaki düzeyleri ilişkili örneklemler t testi ile
belirlenmiştir. Buna göre deney grubunun sosyal ve duygusal becerilerinin
öz-düzenleme, sosyal yeterlilik ve empati becerileri alt boyutunda anlamlı bir
gelişme gösterdiği, sorumluluk becerileri alt boyutunda nispeten daha düşük bir
gelişim gösterdiği sonucu elde edilmiştir. Deney grubunun total sosyal ve
duygusal becerilerinde anlamlı bir artış olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar
Edwin Gordon’un Müzik Öğrenme Teorisinin ilkokul düzeyinde, mevcut müfredata ve
geleneksel yaklaşımlara göre müzikal becerilerin gelişiminde daha etkili
olduğunu ve müzik eğitiminin sosyal ve duygusal öğrenme becerilerini
kazandırmada etkili bir disiplin olduğunu öne sürmektedir.
Anahtar Kelimeler: Edwin E. Gordon,
Müzik Öğrenme Teorisi, Odiasyon, Sosyal ve Duygusal Öğrenme.