Nehir Ağzi Sularinin Hidrodinamik Modellenmesi


Creative Commons License

İnan A. (Yürütücü), Balas L., Yıldırım P.

TÜBİTAK Projesi, 2019 - 2021

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Kasım 2019
  • Bitiş Tarihi: Kasım 2021

Proje Özeti

Araştırmanın dayandığı temel hipotez, matematiksel modeller kullanılarak nehir geçiş sularındaki hidrodinamiğin belirlenmesi ve geçiş sularındaki kirliliğin saptanması için araç olarak kullanılmasıdır.

Bu çalışmada nehir ağzı sularının hidrodinamik modellemesi yapılacaktır. Modelleme için ulusal bir model olan ve Gazi Üniversitesi Deniz ve Su Bilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından hazırlanan HYDROTAM-3D ve literatürde kabul gören CORMIX (CORMIX3) modelleri kullanılacaktır. İki modelin sonuçları karşılaştırılacaktır. Çalışma sahası olarak Fethiye Bölgesi (Murt Deresi) seçilmiştir. İklimin ve fiziki şartların uygunluğu sebebiyle ilçede çoğunlukla sulu tarım yapılmaktadır. Tarım arazilerinin drenaj suları ise Murt (Mersinli) deresi ve diğer kanallar aracılığıyla Fethiye körfezi sularına akmaktadır. Nitrat ve fosfat tuzları açısından oldukça zengin kanal suları ve Murt (Mersinli) deresi suları doğrudan Fethiye iç körfezine akmaktadır. İç körfezin akıntılara büyük ölçüde kapalı olması bölgenin kirleticilere karşı hassasiyetini arttırmaktadır.

Hidrodinamik modellemede girdi olarak bölgenin rüzgâr, dalga ve akıntı iklimleri kullanılacaktır. Senaryolarla yoğunluk tabakalaşması, tuzluluk-sıcaklık dağılımlarının nehir ağız hidrodinamiğine etkisi HYDROTAM-3D ve CORMIX (CORMIX3) modelleri ile belirlenecektir. Geçiş suyu karışım bölgesi belirlenecektir. Geçiş suyunun tipolojisi belirlenecektir. Murt Deresi’nde yağışlı mevsimde batimetri, sıcaklık ve tuzluluk ölçümleri yapılacaktır. Çalışmanın sonucunda Fethiye bölgesindeki Murt Deresi’nin Fethiye İç Körfezi’ne etkileri geçiş suyu yönetiminde veri olarak kullanılmak üzere modellenmiş olacaktır. Modelleme sonucu elde edilen bulgular ile nehir ağzı hidrodinamiği anlaşılmış olacak ve ulusal geçiş suları kütlelerinin tipoloji çalışmaları için bir araç olarak sunulacaktır.