KORKUT İ. (Yürütücü), BAYRAM B. S.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2022
Frezeleme operasyonları,
savunma, otomobil ve medikal sanayi gibi üretimin gerçekleştirildiği birçok
alanda sıklıkla kullanılan önemli bir imal usulüdür. Frezeleme yöntemi, bütün
bir parçadan kesilerek talaş kaldırılması ile nihai parçaya son şeklinin
verildiği bir işlemdir. Bu yöntemin performansı ve üretilen parçanın kalitesi
kesme sürecinin kararlılığı ile doğrudan ilişkilidir. Kesme sürecinin
kararlığını iyileştirmek için, frezeleme dinamiğinin anlaşılması önemlidir. Bu
proje kapsamında, frezeleme sürecinin kararlılığında etkili olan kesme
kuvvetlerinin tahmini için mekaniktik bir model geliştirilmiştir. Tahmin
modelinde kullanılan özel kesme katsayıları, optimize edilen kesme kuvvet
verilerine dayanan ve ortalama kesme kuvveti kavramına göre hesaplanmıştır.
Sinüzoidal formda olan kuvvet verilerinin optimize edilmesi için Fourier
yaklaştırması yöntemi kullanılmıştır. Kesme katsayılarının hesaplanması için
önceden belirlenen farklı ilerleme hızı parametrelerinde, her bir ilerleme
değeri için sabit kesme hızı ve eksenel derinlikte üç tekrarlı frezeleme
deneyleri gerçekleştirilmiştir. Frezeleme deneyleri için ortalama 304 HB
sertliğe sahip AISI 4140 ıslah çeliği iş parçası olarak seçilmiştir. Kesici
takım olarak, AlCrN kaplı tungsten karbür(WC) alaşımından üretilmiş 38° helis açılı ve 9,5 mm çapında parmak freze
kullanılmıştır. Çalışmada sunulan model ile yapılan kuvvet tahminleri ile
deneysel olarak yapılan ölçümler karşılaştırılmış ve tahminlerin %80-90
doğruluk aralığında deneysel ölçümlerle uyum gösterdiği görülmüştür.