Sentetik Piretiroidlerden İmiprothrin ve Neonikotinoidlerden İmidacloprid’in Tatlı Su İstakozu (Astacus leptodactylus Esch. 1823) Bireylerine Akut Toksik ve Subletal Etkilerinin İncelenmesi


Selvi M. (Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2011 - 2012

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Nisan 2011
  • Bitiş Tarihi: Mayıs 2012

Proje Özeti

Nüfus artışına koşut olarak azalan tarım toprakları nedeniyle günümüzde birim alandan daha fazla ürün almak, çeşitli tarımsal zararlılarla mücadele, veteriner-hayvancılık ile sıtma gibi hastalık yapıcı diğer zararlılarla mücadele etmek amacıyla tarım ilaçları olan pestisitler yoğun olarak kullanılmaktadır. Bunlar içerisinde yer alan sentetik piretiroidlerden imiprothrin, [2,5-dioxo-3-(2-propynyl)-1-imidazolidinyl] methyl (1RS)- cis- transchrysanthemate; CAS No: 72963-72-5], ile neonikotinoidlerden imidacloprid (1-(6-chloro-3-pyridylmethyl)-N-nitroimidazolidin-2-ylideneamine, 1-[(6-chloro-3-pyridinyl)methyl]-N-nitro-2-imidazolidinimine; CAS No: 13826-41-3) ülkemizde en çok kullanılan insektisitlerdendir. Her iki madde de yağmur suları, drenaj suları, yüzey akışları ve sulama sularına karışarak topraktan emilebilmekte ve sucul ekosistemlere bulaşabilmektedir. Yapılan kaynak taraması ışığında pestisitlerin aquatik invertebratlar üzerindeki etkilerine ilişkin çalışmaların çok sınırlı olduğu görülmüş; hatta ülkemiz doğal tatlı su türü olan Astacus leptodactylus (Eschscholtz,1823)’larda pestisitlere maruz kalma sonucu hasarın kolaylıkla saptanabildiği doku histolojisinin araştırıldığı çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmada iki pestisitin doğal istakoz türümüz olan Astacus leptodactylus bireylerinde akut toksik etkileri, subletal dozların biyokimyasal parametrelere etkileri araştırılacaktır. Elde edilecek bulguların ve biyokimyasal parametrelerin saptanmasıyla literatüre katkı sağlayacak ve bu konuda yapılacak diğer ekotoksikoloji çalışmalarına da ışık tutacaktır. Çalışmada öncelikle bu iki pestisitin LC50 değerleri probit analiz yöntemi ile saptanacaktır. Daha sonra bir hafta süreyle 0.75 mg/L imiprothrin ve 50 mg/L imidaclopride maruz kalan tatlı su istakozlarının hemolemfleri alınacak, toplam hücre sayısı saptanacak ve serum biyokimyasal analizler için derin dondurucuda -40 0C’de saklanacaktır. Üç tekerrür yapılacak deneylerde yarı statik yöntem kullanılacaktır. Hiçbir kimyasal katılmayan ve çözücü olarak kullanılan asetonun katıldığı çözücü kontrolü olmak üzere iki farklı kontrol grubu yer alacaktır. Bu proje 10 ay içerisinde tamamlanacaktır.