1987’den 2017’ye Hekimlerin Uzmanlık Alanı Tercih Değişimleri

Bakan Kalaycıoğlu D.

Tıp Eğitimi Dünyası, cilt.19, sa.59, ss.157-170, 2020 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 19 Sayı: 59
  • Basım Tarihi: 2020
  • Dergi Adı: Tıp Eğitimi Dünyası
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.157-170
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Özet

Amaç: Bu araştırmanın amacı, hekimlerin uzmanlık alan tercihlerinde cinsiyetin ilişkili bir değişken olup olmadığının belirlenmesi ve risk gruplarına göre uzmanlık alanlarının puan ortalamalarındaki değişimin incelenmesidir.

Gereç ve Yöntem: İlişkisel tarama yöntemi kapsamında yürütülen bu araştırmanın veri setini 1987, 1997, 2007 ve 2017 yıllarında uygulanan Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavlarıyla bir uzmanlık alanına yerleşen 18.308 hekimin Ağırlıklı Klinik Tıp Bilimleri puanları (K puanı) oluşturmaktadır.

Çalışma kapsamında hekimlerin cinsiyetleri ile bölüm (dahili, cerrahi, temel tıp bilimleri) ve uzmanlık alanlarının tıbbi uygulama hatası risk grupları (1., 2., 3. ve 4. grup) arasında ilişki olup olmadığını belirlemek amacıyla c2 testi kullanılmıştır. Ayrıca, süreçte hekimlerin uzmanlık alan tercihlerinde meydana gelen değişimi incelemek amacıyla yıllara göre risk gruplarının K puan ortalamaları arasında fark olup olmadığı tek yönlü varyans analizi ile incelenmiştir. Son olarak, en yüksek K puanına sahip ilk yüz hekimin yerleştirildikleri uzmanlık alanlarının yıllara göre dağılımı verilmiştir.

Bulgular ve Sonuç: Hekimlerin, cinsiyetleri ile yerleştirildikleri bölümler arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Genel olarak erkek hekimler cerrahi, kadın hekimler ise dahili ve temel tıp bilimleri uzmanlık alanlarını tercih etmektedir. Benzer olarak, hekimlerin cinsiyetleriyle uzmanlık alanlarının risk grupları arasında da istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır.

Varyans analizi sonuçlarına göre tüm risk gruplarının yıllara göre standartlaştırılmış K puan ortalamaları arasındaki farklılıklar istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Kırk yıllık süreçte, özellikle 1. risk grubuna ait uzmanlık alanlarının standartlaştırılmış K puan ortalamaları yükseliş göstermektedir. 2007-2017 karşılaştırıldığında, 1. ve 2. risk grubundaki uzmanlık alanlarının standartlaştırılmış K puan ortalamaları artış gösterirken, 3. risk grubunda bulunan uzmanlık alanlarınınki düşüş göstermiştir. Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavından yüksek puan alan hekimlerin tercihlerinde son 40 yıllık süreçte, çocuk sağlığı ve hastalıkları, iç hastalıkları, kadın hastalıkları ve doğum ile kardiyolojiden deri ve zührevi hastalıkları, plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi ile radyoloji uzmanlık alanlarına doğru yönelim gözlenmiştir. Bu bulgulara dayanarak, hekimlerin cerrahi uzmanlık alanlarına ilgisinin azalmasına sebep olan faktörler belirlenerek önlem alınmalıdır.

 Anahtar Kelimeler: Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı, uzmanlık alanı, uzmanlık alan tercihi

Abstract

Aim: The purpose of this study is to determine whether gender is an associated variable in the speciality preferences of physicians and to investigate the change in the mean scores of the medical specialities according to the risk groups.

Methods: This study has been conducted in relational survey model and the dataset of the study consists Weighted Clinical Medical Sciences  scores (K) of 18.308 physicians who placed in a medical speciality with the Medical Specialization Examinations applied in 1987, 1997, 2007 and 2017.

Within the scope of the study, c2 test was used to determine whether there is a relationship between the gender of physicians and their speciality (internal, surgical, basic medical sciences) and medical malpractice risk groups (first, second, third and fourth). In addition, to investigate the changes occurring in the speciality preferences of physicians in the course of time, K score averages of the risk groups by years was examined by one way analysis of variance. Finally, the distribution of the one hundred physicians’ specialities with the highest K score is given year by year.

Results and Conculusion: There is a statistically significant relationship between physicians’ gender and the medical speciality which they were placed. In general, male physicians prefer surgery, while female physicians prefer internal and basic medical sciences. Similarly, there is a statistically significant relationship between the gender of physicians and the risk groups of their specialty.

According to the variance analysis results, the differences between the standardized K score means of all risk groups were found statistically significant. In the forty-year period, especially the standardized K score means of the first risk group increased. When the 2007-2017 compared, the standard K score means of the specialties in the first and second risk groups increased, while the standard K score means of the specialties in the third risk group decreased. During the last 40 years, it has been observed that the physicians who scored high in the Medical Specialization Examinations tend towards to dermatology, plastic, reconstructive and aesthetic surgery, and radiology, rather than child health and diseases, internal medicine, gynecology and obstetrics, and cardiology. Based on these findings, the factors that cause physicians declining interest in surgical specialities should be determined and precautions should be taken.

Keywords: Medical Specialization Examination, medical speciality, speciality preferences.