Akademik Veri Yönetim Sistemi
Dijital Pazarlama, Merhmet Akif Çakırer, Editör, Nobel Yayınevi, Ankara, ss.165-178, 2021
Gündelik hayatta yaşanan dijital dönüşümler, kullanıcı deneyimini işletmeler için daha da önemli hale getirmiştir. Tarihsel geçmişi ergonomi tarihi kadar eski olsa da kullanıcı deneyimi kavramı ilk kez 1990’lı yılların ortalarında konuşulmaya başlamıştır. Multidisipliner bir alan olan kullanıcı deneyimini oluşturan temel disiplinler tasarım, mühendislik, davranış bilimleri (antropoloji, sosyoloji ve psikoloji) ve pazarlama disiplinleridir. Kullanıcı deneyimi modelleri ise kullanıcı, ürün ve etkileşim merkezli modeller olmak üzere üç başlık altında toplanır. Kullanıcı merkezli modeller, tüketici bakış açısını merkeze alan bir yaklaşıma sahipken; ürün merkezli modeller, üretim süreçlerini ve ürün kalitesini göz önünde bulundurarak kullanıcı deneyimlerini tasarlar. Etkileşim merkezli modeller ise, deneyimin sürecine odaklanır ve geçmiş deneyimlerden yola çıkarak kullanıcıların beklentilerine odaklanır. Dijital pazarlamada, kullanıcı deneyimi alanında en çok öne çıkan konu kişiselleştirmedir. Kişiselleştirme, her bir kullanıcıyı yapay zekâ araçlarının ve büyük veri uygulamalarının kullanılması ile kullanıcıya özgü pazarlama stratejileri olarak değerlendirilebilir. Kişiselleştirme, müşterilerin memnuniyetini ve markaya bağlılıklarını arttıran önemli pazarlama uygulamalar arasındadır. Kullanıcı deneyimi alanının gelişmesi ile birlikte, bu alanda araştırma yapacak uzmanlara olan ihtiyaç günbegün artmaktadır. Özellikle davranış bilimleri kökenli araştırmacılar, nicel ve nitel araştırma yöntemlerini kullanarak kullanıcı deneyimlerini anlamaya çalışırlar. Bu amaçla kullanılan veri toplama yöntemleri ise şu şekildedir: mülakat, fokus grup görüşmeleri, gözlem, anket, senaryo ve hikayeler, deneyim günlükleri ve deneyim prototipleme. Kullanıcıların motivasyonlarını, duygularını, düşüncelerini ve deneyim süreçlerini nasıl yorumladıklarını daha iyi anlayabilmek adına bu alanda en çok nitel araştırma yöntemlerinin ve veri toplama yöntemlerinden de mülakatların kullanıldığı söylenebilir.