Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, cilt.2, sa.2, ss.302-335, 2013 (Hakemli Dergi)
Özet
2012-2013 eğitim-öğretim yılında; Türk Eğitim Sisteminde öğretmenlere
üniversite eğitimi sırasında aldıkları yan alanlarına göre ve sınıf
öğretmenlerine Özel Eğitim ile Teknoloji ve Tasarım öğretmenliğine yan
alan şartı olmaksızın geçiş hakkı tanınmıştır. Bu doğrultuda gerçekleştirilen
araştırmada alan değiştiren öğretmenlerin yeni alanlarına ilişkin memnuniyet
düzeylerini belirleme temel amacının yanı sıra alan değiştirme nedenleri,
memnuniyet durumunu etkileyen faktörler ve bu faktörler ile yaş, hizmet yılı
gibi kişisel değişkenlerle memnuniyet durumları arasında ilişki olup olmadığı
da değerlendirilmiştir. Bununla birlikte alan değiştiren öğretmenlerin eğitim
ihtiyaçları ve sistemden beklentilerini belirlemek de amaçlanmıştır.
Araştırma sürecinde araştırmacılar tarafından iki ölçek geliştirilmiştir.
Geliştirilen ölçekler geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapıldıktan sonra asıl
uygulamada kullanılmıştır. Çalışma Türkiye’nin her bölgesinden seçkisiz
teknikle belirlenen ve bir ilde görev yapan 1305 öğretmenle yürütülmüştür.
Verilerin çözümlenmesinde nicel veriler SPSS 15.00 paket programı
kullanılarak aritmetik ortalama, standart sapma, korelasyon, çoklu regresyon,
bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi ve Scheffe testi yapılmıştır.
Yapılan analizler sonucu, çalışmaya katılan 1305 öğretmenin 1116’sının sınıf
öğretmeni, 189’unun diğer branşlar olduğu, alan değiştiren öğretmenlerin,
yeni alanlarından orta derecede memnun oldukları, memnuniyeti etkileyen
faktörlerden alan bilgisinin memnuniyet üzerinde yüksek etkisi olduğu ve
cinsiyet, yaş, hizmet yılı, okul türü ve il değişkenine göre öğretmen
görüşlerinde anlamlı fark olduğu tespit edilmiştir. Nitel veriler ise betimsel
analiz tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Bu kapsamda elde edilen sonuçlar
arasında öğretmenlerin alan değiştirme nedenleri arasında en fazla eş
durumu, norm fazlası olmaktan kurtulmak nedenlerinin yanı sıra istediği için
ve daha başarılı olmak nedeni olduğu da tespit edilmiştir. Öğretmenlerin
eğitim ihtiyacına yönelik elde edilen sonuçlarda ise büyük çoğunluğun
hizmet içi eğitime ya da oryantasyona alınmadığı görülmüştür. Alan
değiştiren öğretmenlerin çoğunluğu hizmet içi eğitime ihtiyaç duyduğunu vebu eğitimin geçtikleri alanlara ilişkin yöntem ve teknik, müfredat bilgisi ve
sınıf yönetimi gibi konularda olabileceğini belirtmiştir. Öğretmenlerin
sistemden beklentilerine yönelik elde edilen sonuçlardan bazıları ise eski
alana dönme isteği ve önemsenmek olarak tespit edilmiştir.
Anahtar Sözcükler: Öğretmenlik Mesleği, Memnuniyet Düzeyi, Alan
Öğretmenliği, Alan Değişikliği