Aserc 1st International Conference On Humanity And Social Sciences Aserc 1st International Conference On Health, Engineering, Architecture And Mathematics , İstanbul, Türkiye, 1 - 03 Aralık 2024, ss.1
Mimarlık insanoğlunun var oluşu
ile başlayan temel barınma ihtiyacını karşılayan mekan yaratım görevinin ötesine
geçerek modern çağda küreselleşmenin etkisi ile diğer yapılardan ayrışan farklı
ve biricik yapılar yaratma görevi de üstlenmiştir. Mimarlık için önemli olan
yaratıcılık kavramı bu dönemde daha da önem kazanmıştır. Bu çalışma ile
mimarlıkta yaratıcılığı arttırmak için diğer disiplinlerden yararlanmanın
rolüne dikkat çekilmiştir. Bu amaçla öncelikle soyut bir kavram olan yaratıcılığın
literatürde değinilen özellikleri irdelenerek somutlaştırılmaya çalışılmıştır. Bir
ürünün yaratıcı sayılabilmesi için genellikle yenilik, farklılık ve yararlılık olmak üzere üç temel niteliği taşıması gerektiği vurgulanmaktadır. Çalışmada yaratıcılığa dair
yaklaşımlar incelenmiş ve genel olarak bu yaklaşımların mistik yaklaşım,
faydacı yaklaşım, psikodinamik yaklaşım, psikometrik yaklaşım, bilişsel
yaklaşım ve sosyal kişilik yaklaşımı olmak üzere altı grupta değerlendirilmiştir. Yaratıcılığa etki eden faktörler ise, doğuştan
gelen yetenekler ve yaratıcılığa etki eden bilişsel ve çevresel faktörler gibi
yaratıcılığın daha öznel kısmına yönelik konular çalışma çerçevesinde ele
alınmıştır. Tasarım süreci, tasarımda ve
mimarlıkta yaratıcılık kavramları ve yaratıcılığı arttırmaya yönelik teknikler irdelenmiştir.
Diğer disiplinlerin mimarlık üzerinde etkisini göstermek amacıyla doğa,
matematik-geometri, sinema, fotoğrafçılık, müzik, tekstil-moda, resim-sanat
disiplinlerinden esinlenilerek/etkilenilerek tasarlanan mimari eserler
üzerinden örnekleme yoluna gidilmiş ve yaratıcı tasarım teknikleri olan
kombinasyon, analoji, mutasyon, ilk kuramlardan tasarım ve ortaya çıkış
teknikleriyle söz konusu disiplinlerde kullanılan malzeme, teknik, yöntem ve
girdilerin kullanılmasının mimarlıkta yaratıcılığı arttırdığı gözlemlenmiştir. Disiplinler
arası etkileşimin mimarlıkta yaratıcılığı arttırmasına yönelik farklı bir bakış
açısı kazandırması açısından bu araştırmanın önemli ve yararlı olacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yaratıcılık, Mimarlıkta
yaratıcılık, 21.YY’da mimarlık, Disiplinler arası etkileşim