Foucault'nun Fikirlerinin Sosyal Çalışma Teori ve Pratiğine Yansımaları


Creative Commons License

Pekasıl A. N.

Toplum ve Sosyal Hizmet, cilt.32, sa.2, ss.689-708, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 32 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.33417/tsh.819730
  • Dergi Adı: Toplum ve Sosyal Hizmet
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.689-708
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Foucault’nun fikirleri sosyal çalışma teori ve pratiğini yaratıcı yollarla bütünleştirmeye olanak vererek disiplininin gelişmesine ve dönüşmesine katkı sağlama potansiyeline sahiptir. Çalışmanın amacı; Foucault’nun bazı fikirlerinin sosyal çalışmayla ilgisini kurmak böylece sosyal çalışma teori ve pratiğine katkı sağlama potansiyelini tartışmaktır. Foucault’nun iktidar, biyopolitika, söylem ve yönetimsellik kavramları üzerinden yapılan sosyal çalışma analizi; sosyal çalışma pratiğinde yer edinen iktidar uygulamalarına, bilgi otoritelerine ve ahlaki zorunluluklara işaret ederek öz eleştiri fırsatı sunmaktadır. Ayrıca sosyal çalışmacılara ve sosyal hizmet öğrencilerine referans alınan anlam çerçevelerini fark etmeleri ve baskın söylemleri tanımlamaları için olanak vermektedir. Bunların yanında sosyal çalışma pratiğinin, bağlam- söylem ile şekillenen bir uygulama olduğunu fark etmeyi ve profesyonellik üzerine tekrar düşünmeyi sağlamaktadır. Sonuç olarak Foucault’nun fikirleri ile yapılan analiz; kurumsallaşmış söylemin retorik terimleriyle şekillenen bilginin tartışmaya açık, çok sesli ve iktidarla ayrılmaz olduğunu ifade etmektedir. Böylece bilginin iktidar ile eylem arasında pekiştirici ilişki oluşturduğunu vurgulamaktadır. Bu çıkarım doğrultusunda sosyal çalışma teori ve pratiğinde yer alan baskın söylemlerin güç ilişkileri üzerinden analiz edilmesi bütüncül ve daha az sınırlayıcı alternatif söylemlerin inşa edilmesine olanak verecektir. Zira giderek artan şeffaflık beklentisi ve post-panoptik gözetim şekilleri sosyal çalışma pratiğinde Foucault’nun fikirlerinin daha fazla benimsenmesini gerektirmektedir. 

Foucault's ideas have the potential to contribute to the development and transformation of social work discipline by allowing the integration of theory and practice. This study aims to establish the relevance of some of Foucault's ideas to social work, thus discussing their potential to contribute to social work theory and practice. A social work analysis to be made by tracing Foucault's concepts (knowledge, power, biopolitics, discourse, governmentality) will enable selfcriticism by pointing to the practices of power, knowledge authorities, and moral obligations that come together in the social work process. Hence Foucault's concepts will enable social workers and social work students to recognize the frameworks of meaning. It will enable them to realize that social work is a contextual practice that is historically, materially, and discursively produced and that it is shaped in many ways by dominant discourses. This awareness will enable us to rethink professionalism. Consequently, the examination of dominant discourses over power relations and identity will enrich social work theory and practice by allowing alternative discourses that are more holistic and less restrictive. The increasing expectation of clearness and post-panoptic forms of surveillance require greater adoption of Foucault's ideas in social work practice.