İnternet Bağımlılığı ve Sağlık Okuryazarlığı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Ankara İlinde Bir Çalışma


Ertem A. A., Güzel A.

Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, cilt.57, sa.3, ss.2023-2038, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bu araştırma, internet bağımlılığı ve sağlık okuryazarlığı arasında bir ilişkinin var olup olmadığının incelenmesi amacıyla tanımlayıcı bir araştırma olarak tasarlanmıştır. Ayrıca, araştırma ile katılımcıların internet bağımlılık ve sağlık okuryazarlık düzeylerini ölçmek, belirlenen bu düzeyler arasında yaş, cinsiyet, eğitim, gelir, medeni durum gibi demografik özelliklerine ve algıladıkları sağlık düzeyi ile sağlık hizmeti kullanımlarına göre aralarında bir farklılık bulunup bulunmadığını belirlemek araştırmanın diğer amaçları olarak belirlenmiştir. 
Araştırmada veri toplama aracı olarak üç bölümden oluşan anket formu kullanılmıştır. Anketin birinci bölümünde katılımcıların demografik özelliklerine ilişkin sorular, diğer iki bölümde ise Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği ve İnternet Bağımlılığı Ölçekleri yer almaktadır. Araştırmada kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak 358 kişi örnekleme alınmıştır. 
Verilerin analizinde katılımcıların internet bağımlılığı puanları ve sağlık okuryazarlığı puanlarının (P≤0,05) normal dağılım göstermemesi nedeniyle non-parametrik yöntemler kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistikler olarak yüzde, frekans dağılımları, ortalama puanlar, standart sapma ve ortanca olarak verilmiştir. Kategorik değişkenlerin gruplar bazında karşılaştırılması Ki-kare ve Fisher's Exact testleri kullanılarak yapılmıştır. İkili grupların karşılaştırılmasında Mann-Whitney U testi, üç ve daha fazla değişkenin bulunduğu grupların karşılaştırılmasında ise Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Sağlık okuryazarlığı ile internet bağımlılığı arasındaki ilişki Spearman’s rho Korelasyon analizi kullanılarak incelenmiştir. Ölçek güvenilirliğinin ölçümü için Cronbach Alfa katsayısı hesaplanmıştır. P<0,05 istatistiki olarak anlamlı kabul edilmiştir.
Sonuç olarak, araştırma katılımcılarının internet bağımlığı ölçeğinden ortalama 37,46±10,56 puan, sağlık okuryazarlığı ölçeğinden ise ortalama 32,28±8,74 puan aldıkları saptanmıştır. Katılımcıların internet bağımlılığı puanları ve sağlık okuryazarlığı puanları arasında ise herhangi bir ilişki (r=-0,10, p=0,845) bulanamamıştır.

This research was designed as a descriptive study to examine whether there is a relationship between internet addiction and health literacy. In addition, measuring the internet addiction and health literacy levels of the participants with the research, and determining whether there is a difference between these levels according to their demographic characteristics such as age, gender, education, income, marital status, and their perceived health level and their use of health services were determined as the other objectives of the research. A questionnaire consisting of three parts was used as a data collection tool in the research. In the first part of the questionnaire, there are questions about the demographic characteristics of the participants, and in the other two parts, the Turkish Health Literacy Scale and the Internet Addiction Scales take place. In the study, 358 people were sampled by using convenience sampling method. Non-parametric methods were used in the analysis of the data, since the participants' internet addiction and health literacy scores (P≤0.05) did not show a normal distribution. Percentage, frequency distributions, mean scores, standard deviation and median are given as descriptive statistics. The comparison of categorical variables on the basis of groups was made using Chi-square and Fisher's Exact tests. The Mann-Whitney U test was used to compare paired groups, and the Kruskal Wallis test was used to compare groups with three or more variables. The relationship between health literacy and internet addiction was examined using Spearman’s rho Correlation analysis. Cronbach's Alpha coefficient was calculated for the measurement of scale reliability. P<0.05 was considered statistically significant. As a result, it was determined that the participants in the study got an average of 37.46±10.56 points from the internet addiction scale and 32.28±8.74 points from the health literacy scale. No relationship was found between the participants' internet addiction and health literacy scores (r=-0.10, p=0.845).