Akademik Veri Yönetim Sistemi
7.Türkiye EKMUD Uluslararası Kongresi 2018, Antalya, Türkiye, 8 - 13 Mayıs 2018, ss.281
Giriş: Özellikle enfekte yoğun bakım hastaları gerek mevcut hastalıkları
gerek yeni gelişen durumlarından ötürü birden fazla ilaç kullanımına maruz
kalmaktadırlar. Antibiyotikler farmakodinamik özelliklerinden dolayı sık
etkileşme gösterebilirler.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada antibiyotiklerin diğer ilaçlarla etkileşimi ve
etkileşim derecelerini araştırmak amacıyla Gazi Üniversitesi Hastanesi’nde
01-31 Aralık 2017 tarihleri arasında anestezi, iç hastalıkları, genel cerrahi ve
koroner yoğun bakımları ile nefroloji yataklı servisinde enfeksiyon hastalıkları
konsültasyonu istenen ve antibiyotik başlanan yatan hastaların kullandıkları
tüm ilaçlar günlük olarak www.drugs.com sayfasının “drug interactions”
sekmesine girilerek birbirleriyle etkileşimine bakılmıştır. İstatistik yöntemi
olarak sayı ve yüzdeler kullanılarak frekans çalışması yapılmıştır.
Bulgular: Çalışmamıza katılan hastaların yaş ortalaması 61 (21-91) yıl olup
tanımlayıcı özellikleri Tablo 1’de gösterilmiştir. Çalışmamıza katılan hastaların
en sık kullandığı antibiyotik %34 ile meropenem oldu. Hastalarımızın 18’i (%30)
tek antibiyotik, 41’i (%69) ikili tedavi, 13’ü (%22) üç ve daha fazla antibiyotik
alıyor. Çalışmaya alınan her hastanın antibiyotiklerinden en az biri ile kullandığı
diğer ilaçlar arasında etkileşim saptanmıştır (Tablo 3). Antibiyotikler arasında
trimetoprim sulfametoksazolun flukonazol, levofloksasin ya da valgansiklovir
ile etkileştiği gözlenmiştir. Diğer ilaçlarla en çok etkileşenler flukonazol ve
moksifloksasin olarak belirlenmiştir. Etkileşimde bulunmayan antibiyotikler ise
ampisilin sulbaktam, kolistin, sefotaksim, sefeperazon sulbaktam, ertapenem,
lipozomal amfoterisin B, amoksisilin klavunat, oseltamivir, asiklovir, fosfomisin,
sefuroksim aksetil, tigesiklin ve teikoplanindir. Antibiyotik dışı ilaçların
birbirleriyle etkileşimi ise %34 ile orta grupta oldu.
Sonuç: Çalışmamızda her hastanın kullandığı bir antibiyotiğe ait en az
bir etkileşimi bulunmakla kalmayıp, çoğu etkileşim majör ve orta düzeyde
saptanmıştır. Dolayısıyla antibiyotik başlanırken diğer ilaçlarla etkileşimde
bulunabileceği her zaman göz önünde bulundurulmalıdır. Bu konuda hastane
otomatize sistemlerine ilaç etkileşim programlarının eklenmesi gibi uyarıcı
uygulamalar faydalı olacaktır.