Kardiyovasküler Hastalığı Olan ve Olmayanlarda Aerobik Egzersiz Programının FIT Koşu Bandı Skoru ve Kalp Hızı Toparlanmasına Etkisinin Karşılaştırılması


Creative Commons License

Karataş L., Utkan Karasu A., Ceylan H., Çetin F., Demirsoy Ü. N.

29. Uluslararası Katılımlı Ulusal Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kongresi, Antalya, Türkiye, 2 - 06 Mart 2022, ss.180-181

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.180-181
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

S-77 Kardiyovasküler Hastalığı Olan ve Olmayanlarda Aerobik Egzersiz

Programının FIT Koşu Bandı Skoru ve Kalp Hızı Toparlanmasına Etkisinin

Karşılaştırılması

Levent Karataş1 , Ayça Utkan Karasu1, Hatice Ceylan1, Furkan Çetin1, Ülkü Nesrin Demirsoy1

1Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı

Amaç: Egzersiz testinde hesaplanan FIT koşu bandı skoru ve kalp hızı toparlanmasının (KHT)

tüm nedenlere bağlı mortalite ile ilişkisi iyi bilinmektedir. Bu çalışmada, kardiyovasküler

hastalığı (KVH) olan ve olmayanlarda 10 haftalık aerobik egzersiz programının FIT koşu bandı

skoru ve KHT üzerine etkisini incelemek amaçlandı.

Yöntem: Bu retrospektif kohort çalışması kardiyak rehabilitasyon ünitemizin kayıtları üzerinden

yürütüldü. 30 seans, haftada 3 gün aerobik egzersiz programını tamamlamış hastalardan program

öncesi ve sonrası Modifiye Bruce Testi (MBT) sonuçlarına ulaşılanlar çalışmaya dahil edildi.

Hastaların yaşı, cinsiyeti, egzersiz programına alınma sebebi veya tanısı, başvuruda kullandığı

ilaçlara dair bilgiler toplandı. Başlangıç ve bitişteki MBT süresi, ulaşılan/beklenen maksimum

kalp hızı oranı (U/B-MKH), zirve MET düzeyi, ölçülen birinci dakika KHT, kalp hızı rezervine

göre düzeltilmiş birinci dakika KHT ve FIT koşu bandı skorları kaydedildi. MBT sırasında

benzer iş yükünde miyokard oksijen tüketimini karşılaştırmak için 4. basamak sonu çift çarpım

değeri (ÇÇD) kullanıldı. Gruplar arası ve grup içi değişkenler uygun istatistiksel testlerle

karşılaştırıldı.

Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 34 hastanın, 16'sında koroner arter hastalığı, 6'sında hipertansif

kalp hastalığı olmak üzere toplamda 22’si (%65) KVH grubundaydı. Kontrol grubu ise 12 kronik

ağrı hastasını içeriyordu. İki grup başlangıç MBT'de ulaşılan süre, zirve MET düzeyi, ölçülen ve

düzeltilmiş kalp hızı toparlanması açısından benzerdi (p>0,05). KVH grubunda ortalama yaş

daha yüksekti (p=0,001). KVH grubunun %36,4’ü, kontrol grubunun %91,7'i kadındı (p=0,003).

KVH grubunda hastaların %77,3’ü beta bloker kullanırken, kontrol grubunda hiçbir hasta beta

bloker kullanmıyordu. Kontrol grubunda U/B-MKH (p=0,03) ve FIT koşu bandı skoru (p<0,001)

daha yüksekti.Aerobik egzersiz programı öncesi ve sonrası MBT sonuçları karşılaştırıldığında

KVH grubunda test süresi, zirve MET düzeyi, U/B-MKH ve FIT koşu bandı skoru anlamlı

olarak artmıştı. (p=0,012, p=<0,001, p=<0,001, p=<0,001, sırasıyla). Kontrol grubunda ise test

süresi, zirve MET düzeyi, ölçülen ve düzeltilmiş KHT ile FIT koşu bandı skorunun arttığı;

ÇÇD’nin ise azaldığı görüldü (p=<0,001, p=0,004, p=0,006, p=0,002, p=0,009, p=0,010,

sırasıyla). İki grup, egzersiz programı öncesi ve sonrası MBT parametrelerindeki değişim

açısından karşılaştırıldı (tablo 1). KHT ve ÇÇD değişiminin gruplar arasında farklı olduğu

saptandı.

Sonuç: Çalışmamızda aerobik egzersiz programını sonrası her iki grubun efor kapasitesi ve FIT

koşu bandı skorunda artış gözlenmiştir. KHT ile ÇÇD, kontrol grubunda iyileşme gösterirken

KVH grubunda değişmemiştir. Bu sonucun farklı nedenleri olabilir. KVH grubunda hastaların

çoğu beta bloker kullanmaktaydı. Literatürde KHT ve ÇÇD'nin beta blokerlerden

etkilenebileceği bildirilmiştir. Tüm hastalara başlangıç egzersiz testine göre şekillendirilmiş

submaksimal egzersiz programı uygulanmış olmakla birlikte; KVH grubunda egzersiz

yoğunluğunun belirlendiği hedef kalp hızı aralığı kontrol grubundan düşük tutulmuş olabilir.

Yanı sıra örneklem büyüklüğünün yeterli olmaması ve hasta gruplarının heterojenliği sonuçları

etkilemiş olabilir.Sonuçlarımız FIT koşu bandı skorunun, egzersiz eğitimine cevabı

değerlendirmede kalp hastaları dışında da kullanılabileceğini göstermiş, beta bloker

kullanımından etkilenmediğini düşündürmüştür. Farklı hasta gruplarında aerobik egzersiz

programının FIT koşu bandı skoru, KHT ve ÇÇD’ye etkisini değerlendiren geniş kapsamlı

çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler: Kalp hızı toparlanması, FIT koşu bandı skoru, Kardiyak rehabilitasyon,

Aerobik egzersiz, Egzersiz testi