Akademik Veri Yönetim Sistemi
4th INTERNATIONAL CONGRESS ON MEDICAL SCIENCES AND MULTIDISCIPLINARY APPROACHES, İstanbul, Türkiye, 26 - 28 Mart 2022, cilt.1, ss.665-672
Öz: Kemik, sürekli olarak yapılanma (modeling) ve yeniden yapılanma (remodeling) döngüsü
içindedir. Kemik oluşumu intraüterin hayatta başlar ve iskeletin olgunlaşma süreci tamamlanıncaya kadar devam eder. Kemik yapım ve yıkım süreci çeşitli hormon, büyüme faktörü, sitokin,
mineral ve vitaminlerin kontrolü altındadır. Steroid hormonlar, kalsitonin, D vitamini, kemik morfogenetik faktörler osteoblast proliferasyon ve farklılaşmasını uyardıkları için kemik yapımını
uyarır. Ancak leptin hormonu, düşük kan kalsiyum seviyesi, düşük paratiroid hormon (PTH) seviyesi, sklerostin, hareketsizlik ve yaşlanma ise kemik yıkımını stimüle eder. Kemik dokusunun
enerji harcaması veya enerji için kullandığı yolaklar hücrelerin oksijenlenme seviyelerine göre
farklılık göstermektedir. Kemiğin iç bölgelerinde yoğunlaşan hücreler hipoksik ortamda bulunduklarından oksijensiz olarak ta enerji üretme yeteneğine sahipken, kemiğin kılcallarla daha yoğun bölgelerinde oksijen kullanarak enerji üretmektedirler. Fiziksel aktiviteyle birlikte obezite
diyabet gibi metabolik hastalıklarda kemik mineral yoğunluğu doğrudan etkilenmektedir. KMY
nin endokrin görevi sayesinde bu metabolik hastalıkların seyrine de etki ettiği gösterilmiştir.
KMY üzerine etki eden etmenlerden en önemlisi de beslenmedir. Yaşlanmayla birlikte özellikle
kadınlarda menapoz dönemiyle artan kemik mineral yoğunluğunun azalması hızlanmaktadır.
Obezitenin azaltılması ve önlenmesi noktasında enerji harcamasının arttırılmasına yönelik girişimlere kemik mineral yoğunluğunun arttırılması katkı sağlayabilir. Fiziksel aktivitenin yanı sıra
beslenme bu konuda kilit rol oynamaktadır. Ulusal ve küresel çapta beslenme alışkanlıklarının
olumsuz yönde değiştiği ve hareketsizliğin arttığı bu dönemde bu konu daha önemli bir hale gelmiştir. Bu alanda daha kapsamlı ve daha ayrıntılı girişimsel çalışmalara ihtiyaç vardır.
Anahtar Kelimeler: Kemik Mineral Yoğunluğu, Enerji Harcaması, Bazal Metabolizma Hız, Osteoporoz, Obezite, Beslenme