12. Ulusal Kimya Mühendisliği Kongresi 23-26 Ağustos 2016 Wyndham Grand İzmir, İzmir, Türkiye, 23 - 26 Ağustos 2016, ss.20
İnsan sağlığı üzerine koruyucu ve tedavi edici olumlu etkilerinin olması sebebi ile bitkisel ilaçlara, doğal gıda
takviyelerine ve flavonoid içeren ürünlere ilgi her geçen gün artmaktadır. Flovanoidler insan vücudunda
sentezlenemeyen ve insan sağlığına faydalı bileşenlerdir. Kimyasal yapılarına göre flovonoidler; flavon,
flavonol, flavanol, flavanone, antosiyonin ve isoflavonoid olmak üzere 6 ya ayrılırlar. Bir polifenol olan
flavonoidler bitkisel kökenli bileşiklerdir ve güçlü antioksidan özellikleri ile iltihabı azaltır, sağlıklı damar
oluşumunu teşvik eder ve hücresel hasarı önleyip, onararak yaşlanmayla mücadele ederler. Karabuğday
(Fagopyrum esculentum Moench); bileşiminde yüksek düzeyde protein, diyet lif, vitamin, mineral madde, temel
çoklu doymamış yağ asitleri ayrıca rutin, quercetin ve hyperin gibi flavonolleri içerir. Besin kalitesinin yüksek
olması nedeniyle önemli bir gıda ham bileşeni olan karabuğday, fonksiyonel gıda endüstrisi için çok önemli bir
potansiyele sahiptir. Karabuğdayın özütlenmesinde, yüksek miktarlarda ve kalıntısız özütlerin elde edilmesi
için uygun proses koşulların (sıcaklık, basınç) belirlenmesi, tedavi amaçlı flavonoid içeren ürün pazarına
katkıda bulunması ve bu pazarda Türkiyen’ nin de yer alması açısından önemli bir çalışmadır. Süperkritik
karbon dioksit ortamında özütleme işlemi, geleneksel yöntemlere alternatif bir proses olarak geliştirilmiştir
ve çevre dostu kimyasal kullanımı yüksek seçicilik, inertlik, toksik olmayan, yüksek difüzivite, düşük viskozite
sağlama gibi avantajları sayesinde daha caziptir. Ayrıca bu proses ile 308-333 K gibi orta değer sıcaklıklarda
çalışma olanağı sağlandığı için, yağlarda termal bozunma tehlikesinin de önüne geçilebilmekedir. Çalışmada,
Kazakistan menşeli karabuğdayın, farklı sıcaklık (35, 45, 55 ve 65 Co ) ve basınç (160, 180, 200 ve 220 Bar)
değerlerinde, süperkritik karbon dioksit prosesinde özütlenmesi yapılmıştır. En yüksek özüt miktarına (%3), 35
Co ve 220 Bar koşullarında ulaşılmıştır.