Frontal Sinüse Yönelik İleri Cerrahi Müdahaleler

6. İlkbahar Toplantısı , Antalya, Türkiye, 24 - 27 Ekim 2021, ss.35-36

Burak Hazır*, Muammer Melih Şahin, Alper Ceylan

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi KBB Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye

Giriş: Frontal sinüs cerrahisi, frontal sinüsün komşulukları ve anatomik varyasyonlar

sebebiyle deneyim isteyen zor bir cerrahidir. Kronik sinüzitler, mukoseller, bening osseöz

lezyonlar, malign tümörler, travma sonrası beyin omurilik sıvısı (BOS) kaçakları frontal

sinüse müdahale gerektiren durumlardandır. Biz bu çalışmamızda, frontal sinüse endoskopik,

eksternal veya kombine yaklaşım ile müdahale ettiğimiz olgularımızı inceleyerek,

karşılaştığımız komplikasyonları ve cerrahi tekniklerimizin sonuçlarını incelemeyi amaçladık.

Gereç Ve Yöntem: Eylül 2018 – Mart 2021 tarihleri arasında endoskopik, eksternal veya

kombine yaklaşımla frontal sinüs cerrahisi uyguladığımız olgular bilgisayar tabanlı veri

sisteminde taranarak hastaların demogrofik bilgileri, preoperatif ve postoperatif muayene

bulguları, cerrahiye bağlı komplikasyonlar incelendi. Endoskopik olarak sadece frontal resese

yönelik cerrahi müdahalenin yapıldığı ve frontal sinüs ostiumunun genişletilmediği olgular

çalışmaya dahil edilmemiştir.

Bulgular: 6 kadın, 12 erkek toplamda 18 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. 11 hastaya

endoskopik endonazal, 1 hastaya eksternal, 6 hastaya kombine yaklaşım ile cerrahi

müdahalede bulunulmuştur. Hastaların %50’si mukosel (9), %16,7’sı osteom (3), %33,3’ ü

kronik sinüzit (6) sebebiyle opere edilmiştir. Mukosellerin 1’i travmaya, 5’i cerrahiye

sekonder geliştiği düşünülen mukosellerdi. İki hastada intraoperatif BOS sızıntısı ile

karşılaşılmıştı. Hastalardan biri osteom sebebiyle opere ediliyordu; diğer hastada ise daha

önce travma ve bos rinore öyküsü mevcuttu, tekrarlayan cerrahi işlemler geçirmişti ve

tekrarlayan frontal sinüzit sebebiyle opere ediliyordu.

Sonuç: Frontal sinüse yönelik müdahaleler, cerrahi komşulukları ve anatomik varyasyonları

sebebiyle komplikasyonlara açık deneyim isteyen cerrahi işlemlerdir. Cerrah, komplikasyonla

karşılaştığı zaman onarabilecek yetkinlikte olmalıdır. Mukoseller, frontal sinüste sık görülen

çevre yapılara yayılabilen lezyonlar olup cerrahiye sekonder oluşabilir, bu yüzden frontal

sinüse yapılacak müdahalelerde dikkatli olunmalıdır.

Anahtar kelimeler: Frontal sinüs cerrahisi, endoskopik sinüs cerrahisi, komplikasyon