EJER Congress 2019, Ankara, Türkiye, 19 - 22 Haziran 2019, ss.95-96
Hızla değişen ve gelişen dünyada, eğitim alanında bilişim teknolojisinin katkısı önemlidir. Buna bağlı olarak, okullarda uygulanan
öğretim programlarında bilişim teknolojisi üzerinde değişiklikler yapılması zorunlu olmuştur. Etkili şekilde kullanılan bilişim teknolojisi,
günümüz koşullarına uyum sağlamış bir eğitim için gereklidir. Barker ve Yeates (1985)’e göre; en etkili ve çağdaş öğretim
yöntemlerinden biri olan bilgisayar destekli eğitimin öğrenme sürecini kısalttığı, geleneksel öğretim yöntemlerine göre öğretimi daha
etkili hale getirdiği ifade edilmiştir.
Coğrafya dersleri için önemli bir materyal oluşturan, Coğrafya eğitim ve öğretiminin en önemli unsurlarından biri olan haritalar
günümüzde Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) aracılığıyla bilgisayar ortamında hazırlanmaktadır (MEB, 2005). Coğrafya bilimi için,
bilgisayar ve teknoloji alanında yaşanan en büyük gelişmelerden biri CBS’dir (Yomralıoğlu, 2009, s. 48). CBS, öğrencilerin sadece
veri üretimine katkı sağlamakla kalmayıp, coğrafi analiz yapmasına da izin vermektedir (Kerski, 2003). Coğrafyada CBS’ nin önemli
işlevlerinin arasında, veriler vasıtasıyla çeşitli haritaların oluşturulabilmesi gelmektedir. Ayrıca, Uzaktan Algılama (UA) ve konuma
bağlı mekansal analiz teknolojisi ile birlikte, amaca yönelik haritalar üretilebilmekte, haritaların algılanması ve yorumlanması
kolaylaşmaktadır. Liu ve Zhu (2008) çalışmalarında, okullarda öğrencilerin içerik bilgisini geliştirmelerine yardımcı olmak için CBS
temelli teknolojilerin kullanımının, sadece veri kullanımı ve yönetimini sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda öğrencilerin coğrafi
sorgulama becerilerini de geliştirmelerine yardımcı olması gerektiğini açıklamışlardır. Bu konuda, CBS'nin okullardaki eğitime en
büyük katkılarından biri şüphesiz sorgulama becerisini geliştirmek olacaktır. Ancak, öğrencilerin derslerini CBS ile daha motive bir
şekilde ögrenmeleri için yeni ve yaygın uygulamaların geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır (Artvinli, 2010). Wiegand (2003)’a göre
CBS, insanların düşünmeleri ve keşfetmeleri için yararlı bir araştırma aracıdır. Ayrıca, McClurg ve Buss (2007)’a göre de; coğrafya
eğitimde problemlerin CBS teknolojisi yardımıyla çözümü, öğrencilerin derse olan başarılarını da olumlu yönde etkilemektedir.
Goodchild ve Palladino (1995) ise; CBS’nin, mekansal karar verme ve analiz yapmak için güçlü bir araç olduğunu, birçok kullanım
alanı olduğunu ve eğitim sürecinin erken aşamalarında tanıtılmasının gerekliliğini önemle vurgulamışlardır.
Ortaöğretimde CBS'nin coğrafya eğitiminde kullanımı Amerika Birleşik Devletleri'nde 2000’li yıllarda yaygınlaştırılmaya başlanmıştır.
Ancak, Kerski (2001)’e göre, ortaöğretim kurumlarının çok azı günümüzde öğretimde CBS teknolojisini aktif olarak kullanmaktadır.
Şahin ve Gençtürk (2007) de, CBS’nin Coğrafya derslerinde etkili bir şekilde kullanımına 2005 Ortaöğretim Coğrafya Öğretim
Programı’nda (MEB, 2005) yer verilerek, eğitim-öğretim kurumlarında programın bazı kazanımlarında da etkinlik olarak kullanılması
önerilmesine rağmen, CBS’nin ortaöğretim kurumlarında yaygın olarak kullanılmadığını belirtmişlerdir.