Bebeklik dönemindeki bağlanma sürecine genel bakış


Creative Commons License

Soysal Acar A. Ş., Bodur Ş., İşeri E., Şenol S.

KLINIK PSIKIYATRI DERGISI, cilt.8, sa.2, ss.88-99, 2005 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Derleme
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2005
  • Dergi Adı: KLINIK PSIKIYATRI DERGISI
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.88-99
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bebeklik döneminde duygusal gelişimin sağlıklı olabilmesinde anahtar rolü ana-baba oynamaktadır. Bebeklikteki bağlanma kavramı; anne-baba ya da birincil bakım verenlere olumlu tepkilerin verilmesi, bu kişilere yönelme, arama, bağlanılan kişinin varlığının duyumsan- masına eş zamanlı olarak rahatlama duygusunun eşlik etmesi gibi duygu ve davranış örüntülerinin tümünü kapsamaktadır. Bağlanma bebekle birincil bakım veren arasında gelişen ve bebekte güven duygusunu yerleştiren güçlü bir bağdır, ilk yılın ikinci yarısında bebek kendisinin ihtiyaçlarına yanıt veren kişiye bağlanmaya başlar. "Bağlanma nasıl gelişir?, etkileyen faktörler nelerdir?, güvenli bağlanma nasıl ölçülür?" gibi sorular hem pratik hem teorik olarak ilgi çekmekte ve değişik bakış açılarıyla farklı yanıtlar bulmaktadır. Çocukluk ve ergenlik döneminde ortaya çıkan birçok psikopatolojinin kaynağı, bebeğin birincil bakıcısı ile olan ilişkisinin niteliği ile yakından ilişkilidir. Ortaya çıkan çoğu patoloji, bu ilişkinin ele alınmasını gerektirmekte ve klinik açıdan tedavinin temelini oluşturmaktadır. Bebeklik döneminde yaşanan patolojik bağlanma örüntülerinin gelecekteki ilişkiler üzerindeki etkisi günümüzde önemini koruyan bir konu niteliğindedir. Bu nedenle, bebek ile birincil bakıcısı arasındaki ilişki örüntülerinin berraklaştırılması ve dinamiklerin saptanması önem kazanmaktadır. Bu gözden geçirme yazısında, Bolwby'nin bağlanma kuramı çerçevesinde ilgili literatür incelenmiştir. Bağlanma konusunda yapılan hayvan ve insan çalışmaları, bağlanmanın değerlendirilmesi, bağlanma türleri ve bağlanma oluşumunda etkili olan süreçler tartışılmıştır.