SEİMA-TURBİNO KÜLTÜRÜ


Creative Commons License

Demir N.

Türkish, English, Arabic, Russian, Girne, Kıbrıs (Kktc), 14 - 16 Mart 2025, cilt.1, ss.353-366, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Girne
  • Basıldığı Ülke: Kıbrıs (Kktc)
  • Sayfa Sayıları: ss.353-366
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet


Seima-Turbino kültürü, Türk tarihinin önemli dönüm noktalarından biridir.  MÖ 2200-1700 yılları arasında Altay Dağları ve Batı Sibirya’da aniden ortaya çıkmıştır. Adını, doğduğu yerin 2600 km batısında Ural Dağları'nda yer alan Seima mezarlığı ve Batı Sibirya'daki Turbino mezarlığı gibi önemli arkeolojik alanlardan almıştır. En önemli özelliği bronz üretim tekniği ve bronzdan üretilen benzer veya ortak eserlerdir. Kültür; göçler yoluyla kısa sürede bütün Urallar bölgesi, Sibirya, Fennoskandiye (Finlandiya, İsveç, Norveç, Karelya, Kola Yarımadası), Ukrayna, Orta Asya, Moğolistan ve kuzey ve orta Çin’e (Shaanxi, Shanxi ve Henan eyaletlerine kadar) genişlemiştir. Kültürün hareketliliğine ve yayılma alanlarına DNA verileri de ışık tutmaktadır. Yerini Karasuk kültürüne bıraktıktan sonra genişleme devam etmiş; Tayland, Kore ve Japonya’ya kadar doğru ulaşmıştır. Kültür, Avrasya'nın orman bozkırları boyunca geniş bir alanda etkili olan arkeolojik bir dönemi ifade eder. Özellikle kuzey Avrasya’yı boydan boya kapsar. En önemli özelliği, metal işçiliğidir. Bronz kılıçlar, baltalar, hançerler, mızrak uçları ve at arabası donanımları bu dönemde tarihe damgasını vurmuştur. Mezarlardan ve arkeolojik alanlardan çıkan eşyalar; onların teknoloji üreten, savaşçı bir tolum olduğunu, ticaret ve hayvancılıkla geçindiğini göstermektedir. Bu kültür, erken dönem göç dalgalarını ve kültürel değişimleri anlamak için önemli bir örnektir. Ural Altay Dil Ailesi Teorisinin temel alt yapısı bu kültüre dayanmaktadır. Güney Sibirya'da bu kültür, tarihsel gelişim içinde Okunev kültürünü takip etti, MÖ 1600 yıllarında yerini Andronovo ve Karasuk kültürüne bıraktı.


The Seima-Turbino culture is one of the important turning points in Turkic history.  It emerged suddenly in the Altai Mountains and Western Siberia between 2200-1700 BC. It was named after important archaeological sites such as the Seima cemetery in the Ural Mountains, 2600 km west of its birthplace, and the Turbino cemetery in Western Siberia. The most important feature is the bronze production technique and similar or common artefacts produced from bronze. Through migrations, the culture soon expanded to the entire Urals region, Siberia, Fennoscandia (Finland, Sweden, Norway, Karelia, Kola Peninsula), Ukraine, Central Asia, Mongolia and northern and central China (Shaanxi, Shanxi and Henan provinces). DNA data also shed light on the mobility and spread of the culture. After it was replaced by the Karasuk culture, the expansion continued, reaching as far as Thailand, Korea and Japan. The culture refers to an archaeological period that was effective in a wide area along the forest steppes of Eurasia. It covers especially northern Eurasia. Its most important feature is metalwork. Bronze swords, axes, daggers, daggers, spearheads and chariot equipment left their mark on history during this period. The artifacts recovered from graves and archaeological sites show that they were a warrior society that produced technology and lived on trade and animal husbandry. This culture is an important example for understanding early migration waves and cultural changes. The basic infrastructure of the Ural Altaic Language Family Theory is based on this culture. In Southern Siberia, this culture followed the Okunev culture in historical development, and was replaced by the Andronovo and Karasuk culture in 1600 BC.